Ιανουαρίου 06, 2015

Ida (2013) (8 στα 10)


Υπόθεση
Τη δεκατία του 60 στην Πολωνία, η Ida, μια ορφανή κοπέλα που μεγάλωσε σε μοναστήρι, είναι έτοιμη να δώσει το μοναστικό όρκο. Η ηγουμένη όμως του μοναστηριού την καλεί πριν δώσει τον όρκο να συναντήσει τη μοναδικη συγγενή της. Το μυστικό, όμως, που έχει εκείνη να της πει αναστατώνει τη ζωή της.

Αξιολόγηση
Πόσο ελεύθερη είναι πραγματικά η βούλησή μας; Πόσο δέσμιοι είμαστε του περιβάλλοντός μας, των αρχών που μας δώσανε, της ζωής που άλλοι σε μεγάλο βαθμό καθόρισαν για εμάς; Σε τι βαθμό η αίσθηση του καθήκοντος καθορίζει τις επιλογές μας και πόσο ορθολογικό είναι να αφήνουμε να συμβαίνει αυτό; Όταν η ζωή είναι τόσο σκληρή μαζί σου και σε έχει χαράξει βαθιά, πώς το διαχειρίζεσαι και πόσο εύκολο είναι να το ξεπεράσεις και να αποφασίσεις να σταθείς στα πόδια σου και να συνεχίσεις να υπάρχεις σε αυτό τον κόσμο; Σε αυτά τα ερωτήματα προσπαθεί να απαντήσει ο  και καταφέρνει να μας προβληματίσει.

Το Ida είναι ένα δυνατό δράμα που στην κορύφωσή του συγκλονίζει. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία του είναι πανέμορφη. Ο Παβλικόφσκι υιοθετεί μινιμαλιστική αισθητική και ζηλευτή οικονομία στην αφήγησή της ιστορίας του. Η εξωτερίκευση των συναισθημάτων στην ταινία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Οι ήρωές της σε στιγμές μοιάζουν να ουρλιάζουν βουβά αλλά οι θεατές ακούνε καθαρά τις «φωνές» και το σπαραγμό της ψυχής τους.

Ο Pawlikowski ξετυλίγει το μίτο της ιστορίας του με μαεστρία και μας συστήνει σταδιακά τους ήρωές του και τους σταυρούς που κουβαλάνε. Η αναζήτηση των νεκρών συγγενών των δύο πρωταγωνιστών αποτελεί ένα ταξίδι εσωτερικής αναζήτησης μαζί μ’ένα ταξίδι στον παραλογισμό του πολέμου και στη σκληρότητα της μεταπολεμικής Πολωνίας και Ευρώπης κατ’ επέκταση. Αυτός ο παραλογισμός και η σκληρότητα είναι το άσχημο πρόσωπο της ζωής που κάποιοι δεν αντέχουν και επιλέγουν τη φυγή αντί τη μάχη. Ο σκηνοθέτης δείχνει να πιστεύει ότι αυτή η φυγή αποτελεί μια αξιοπρεπή επιλογή και πιθανώς αρκετοί θα συμφωνήσουν μαζί του. 

Συνολικά το Ida είναι ένα στιβαρό δράμα, που δεν σου αφήνει χαραμάδα ελπίδας. Με τη βαριά και ασφυκτική ατμόσφαιρά του και τα απαισιόδοξα μηνύματά του σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη πρόταση για ανάλαφρη κινηματογραφική έξοδο. Απευθύνεται ασφαλώς σε εκπαιδευμένο, σινεφίλ κοινό. Παρόλα αυτά είναι αρκετά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι συνάντησε ευρύτατη αποδοχή από κοινό και κριτικούς, όπου κι αν προβλήθηκε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: