Φεβρουαρίου 18, 2008

Στην άκρη του ουρανού (2007 (8 στα 10)


Υπόθεση
Η Yeter, Τουρκάλα μετανάστρια στη Γερμανία εργάζεται ως πόρνη σε συνοικία της Βρέμης. Εκεί τη γνωρίζει ο ηλικιωμένος Αλί Ακσού, επίσης Τούρκος μετανάστης, και της προσφέρει τα ίδια λεφτά που βγάζει στον οίκο ανοχής για να τα παρατήσει και να ζήσει μαζί του. Την ίδια στιγμή η κόρη της, που ζει στην Τουρκία και καταζητείται ως μέλος αριστερής «τρομοκρατικής» οργάνωσης εκδίδει πλαστό διαβατήριο και διαφεύγει στη Γερμανία. Σύντομα αρχίζει να ψάχνει να βρει τη μητέρα της, αλλά δυστυχώς η ζωή δεν ξέρεις ποτέ τι περίεργα παιχνίδια σου επιφυλάσσει!

Αξιολόγηση
Η ταινία The Edge of Heaven (διεθνής τίτλος) είναι ένα σύγχρονο τουρκικό δράμα με μια ιστορία που κλιμακώνεται και βαθμιαία δένει τις παράλληλες ζωές των ηρώων της με ένα πολύ γοητευτικό κινηματογραφικά τρόπο (εννοείται ότι αντλεί έμπνευση και αυτή από την ασυναγώνιστη μανιέρα ταινιών όπως Crash, Air We Breathe κλπ που τείνει να γίνει το απόλυτο trend εσχάτως!). Ο σκηνοθέτης του Head On, κι ο ίδιος παιδί Τούρκων μεταναστών στη Γερμανία Fatih Akin επιλέγει κι εδώ συνειδητά την όσο δυνατό λιτή («χαμηλόφωνη») κινηματογράφηση έτσι ώστε η ρεαλιστική απόδοση της ιστορίας που θέλει να διηγηθεί να μη θυσιάζεται ενώ η συγκίνηση των θεατών να επιτυγχάνεται όχι από τη δυνατή μουσική και τα εφέ αλλά πρωτίστως από την ίδια τη δύναμη της ιστορίας! Σε αυτό τον βοηθά καθοριστικά το απολύτως πετυχημένο casting και οι εξαιρετικές ερμηνείες που αποσπά από όλους σχεδόν τους ηθοποιούς του!

Αλλά αν ο σκηνοθέτης ήταν Γερμανός ή Αμερικάνος θα έμενε στα παραπάνω, που ούτως ή άλλως επαρκούν για να φτιάξει κάποιος μια όμορφη να την παρακολουθήσεις ταινία! Αλλά έλα που είναι Τούρκος! Και η καρδιά του φλέγεται να πει περισσότερα, να μιλήσει πολιτικά, να αντιδράσει ως μέλος μιας αριστερής καλλιτεχνικής ελίτ (αναπόφευκτο το «αριστερά κι ελίτ μαζί» κι όχι αντιφατικό!) σε όσα βλέπει να συμβαίνουν στην πατρίδα του και στην Ευρώπη αναφορικά με την Τουρκία! Κι έτσι κάνει μια ταινία, πρόκληση μεν για τα χρηστά ήθη και το κεμαλικό κατεστημένο που δεν έχει όρεξη να ακούει για κουρδικό, ομοφυλοφιλία κι αριστερούς, σημαντική καλλιτεχνική εκτόνωση όμως για το δημιουργό της!

Μια από τις πιο όμορφες και "ανθρώπινες" σκηνές στην ταινία,
ταινία που αν είχε καλύτερη φωτογραφία και μουσική θα κάναμε λόγο για αριστούργημα!

Οι εργατικές πορείες, που χρησιμοποιεί ο σκηνοθέτης ως επαναλαμβανόμενο εισαγωγικό μοτίβο στα 2 από τα τρία μέρη της ταινίας, η ευαισθησία με την οποία αντιμετωπίζει τα θέματα της μετανάστευσης και του πολιτικού ασύλου και ο ρομαντισμός, θα έλεγα, που προσεγγίζει το θέμα-ταμπού για την Τουρκία της (γυναικείας) ομοφυλοφιλίας, όλα αυτά (και άλλα πολλά) κάνουν την ταινία εξεχόντως πολιτική να επικοινωνεί μια κρυστάλλινη θέση υπέρ μιας κοινωνίας περισσότερο δημοκρατικής, ανεκτικής και μιας Τουρκίας, που μόνο η διάχυση της γνώσης σε όλα τα στρώματα του πληθυσμού θα σώσει τον όχλο από τη μοίρα του, θα τον απελευθερώσει, θα τον μεταμορφώσει!

Και το πιο ωραίο; Αυτή την πολιτική άποψη του ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας ενώ την επικοινωνεί πολύ δυνατά, αποφεύγει εντέλει επιμελώς να κάνει κήρυγμα, να καταφύγει σε λαϊκιστικές απλουστεύσεις και χωρίς καθόλου να κουράζει τους θεατές με ένα θέμα που (μπορεί κάποιοι να αισθανθούν ότι) δεν τους αφορά!

3 σχόλια:

Εν Πλω είπε...

Συμφωνώ με την -εύστοχη- κριτική σου. Αποτύπωσες με λίγες λέξεις την ουσία της ταινίας.
Δεν θα γράψω αναλυτικά τα σημεία συμφωνίας μου μαζί σου (που είναι και τα περισσότερα), αλλά τα σημεία... διαφωνίας μου!
Πιστεύω ότι και η φωτογραφία, αλλά και η μουσική καταγράφονται στα "συν" της ταινίας. Επίσης, θεωρώ άστοχο τον παραλληλισμό με το "The air I breathe" (ταινία πολύ "λίγη" και ρηχή - απορώ τι της βρήκες, μια και συνήθως συμφωνώ με τις κρίσεις σου!).

europanos είπε...

Γεια σου εν πλω!
Μου άρεσε το The Air we breathe πολύ αλλά δεν έχουν καμία σχέση οι δυο ταινίες. Για να μην παρεξηγούμαι συνέδεσα το γεγονός ότι η ταινία του Ακιν ακολουθεί το στυλ "παράλληλες ιστορίες που κάποια στιγμή στην ταινία δένονται" που συναντάμε και στο Crash και στο The Air we Breathe και στο Μέγαρο Γιακουμπιάν και σε τόσες άλλες ταινίες τελευταία.

---
Έτσι μου έρχεται να γράψω σενάριο με τις παράλληλες ιστορίες ανθρώπων που γλίστρησαν και έπεσαν σήμερα λόγω χιονιού και παγετού σε διάφορα σημεία της Αθήνας και "συναντήθηκαν" στο ΚΑΤ! :-)

ΥΓ. Να μας γράφεις πιο συχνά!

Εν Πλω είπε...

Αν είναι έτσι, το δέχομαι! :)

Καλή η ιδέα σου για το σενάριο! Ίσως έτσι αποσπάσεις και το Μέγα Βραβείο του Φεστιβάλ Ερυθρού Σταυρού (γνωστό και ως "Χρυσή πατερίτσα"!)! :))