Οι άθλιοι (2012) (10 στα 10)

Εισαγωγή

Ομολογώ ότι πήγα να δω την κινηματογραφική μεταφορά του μιούζικαλ Les Misérables με χαμηλό τον πήχη των προσδοκιών, κυρίως επειδή ήξερα ότι πρωταγωνιστούσε ο Hugh Jackman για τον οποίο ποτέ ως πρόσφατα δεν έτρεφα ιδιαίτερη συμπάθεια! Και όταν δεν έχεις υψηλές απαιτήσεις και βλέπεις αυτό το συναρπαστικό υπερθέαμα να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου και τον Hugh Jackman να τραγουδά και να υποδύεται το Γιάννη Αγιάννη εξαιρετικά, τότε έκπληκτος συνειδητοποιείς ότι το σινεμά μόλις έκανε για άλλη μια φορά σωστά τη δουλειά του και ... με cineπήρε!

Υπόθεση

Στο Παρίσι των αρχών του 19ου αιώνα ο Γιάννης Αγιάννης (Jean Valjean) -ύστερα από 2 δεκαετίες στη φυλακή- απελευθερώνεται αλλά παραβιάζει τους όρους της επιτήρησής του διεκδικώντας μια νέα ζωή με άλλο όνομα. Ο Επιθεωρητής Javert όμως έχει βάλει στόχο της ζωής του να τον βρει και να τον συλλάβει. 

Αξιολόγηση

Υπάρχουν άνθρωποι που απεχθάνονται τα μιούζικαλ και δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί σε μια ταινία οι ηθοποιοί ξαφνικά πιάνουν το τραγούδι αντί να μιλάνε κανονικά. Ακόμα και αυτοί οι θεατές, οι απόψεις και τα γούστα των οποίων είναι φυσικά καθόλα σεβαστά, δύσκολα θα μείνουν ασυγκίνητοι από ένα τέτοιο φαντασμαγορικό υπερθέαμα επικών διαστάσεων, με τόσο εντυπωσιακά σκηνικά και κουστούμια και με εικόνες χάρμα οφθαλμών, να ζωντανεύουν μοναδικά τους ήρωες μυθιστορήματος του 19ου αιώνα και να μας παρουσιάζουν κάτι τόσο σύγχρονο και φρέσκο! Με λίγα λόγια, το Les Misérables είναι ένα από τα καλύτερα θεάματα που θα μπορούσατε να προσφέρετε στον εαυτό σας την πολυτέλεια να απολαύσει!

Γυρισμένο με τους ηθοποιούς να τραγουδάνε live (!) αντί να κουνάνε τα χείλη τους πάνω σε προηχογραφημένα τραγούδια με το τελικό αποτέλεσμα να μοιάζει απείρως πιο φυσικό, το Les Miserables δίνει νέα πνοή στο ομώνυμο κλασσικό θεατρικό μιούζικαλ και νέα πνοή στο κινηματογραφικό είδος του μιούζικαλ γενικότερα! Οι ερμηνείες των Hugh Jackman ειδικά στα "υπαρξιακά" "Who am I?" και "What have I done?", της Samantha Barks στο ρόλο της Επονίνης και φυσικά της Anne Hathaway στο πιο γνωστό (και σπαραξικάρδιο) τραγούδι του μιούζικαλ το "I dreamed a dream", αγγίζουν πανεύκολα τις χορδές των θεατών και "φωνάζουν" για βραβείο Όσκαρ!

Σκηνοθετημένο με μαεστρία και ξεκάθαρο όραμα από τον Tom Hooper, σκηνοθέτη του βραβευμένου King's speech, το Les Miserables σέβεται την ψυχή του πρωτογενούς υλικού, δηλ. του μυθιστορήματος του Βίκτωρος Ουγκώ, και παρουσιάζει με επίκαιρο τρόπο τις αγωνίες (για επιβίωση και διατήρηση στοιχειώδους ανθρώπινης αξιοπρέπειας) και τους πανανθρώπινους αγώνες (για ανατροπή και μια καλύτερη ζωή) των ηρώων του κορυφαίου Γάλλου λογοτέχνη.[1]  Παράλληλα, το λιμπρέτο του Herbert Kretzmer (οι πρωτότυποι στίχοι είναι των Alain Boublil και Jean-Marc Natel στη γαλλική γλώσσα) είναι απλό και άμεσο και είναι -νομίζω- το βασικό συστατικό της παγκόσμιας επιτυχίας αυτού του μιούζικαλ!

Η μεγάλη διάρκεια της ταινίας δεν κουράζει καθόλου (προσωπικά είχα απορροφηθεί τόσο πολύ που οι ώρες κύλησαν σα νερό), ενώ η δραματική κορύφωσή της, με την εξέγερση στους δρόμους του Παρισιού και όσα ακολούθησαν αυτήν σε συνδυασμό με την παράλληλη ερωτική ιστορία, είναι πραγματικά συγκλονιστική και καθηλώνει τους θεατές. Τους θυμίζει δε ότι ο αγώνας για την ελευθερία, τη δημοκρατία και για μια καλύτερη ζωή δε σταματάει ποτέ, αλλά αντίθετα είναι διαρκής, είναι αδυσώπητος και συχνά απαιτεί δύσκολες θυσίες!  

Από τις καλύτερες κινηματογραφικές στιγμές της χρονιάς!   

---

[1] Θυμίζω σε αυτό το σημείο τα (διαχρονικά) λόγια του ίδιου του συγγραφέα για το μυθιστόρημά του: «... Οι Αθλιοι γράφτηκαν για όλα τα έθνη. Δεν ξέρω αν θα διαβαστούν απ’ όλους, όμως εγώ για όλους τούς έγραψα. (...) 

» Όπου ο άνθρωπος ζει αμόρφωτος και απελπισμένος, όπου η γυναίκα πουλάει το κορμί της για μια μπουκιά ψωμί, όπου το παιδί υποφέρει από αγραμματοσύνη κι από έλλειψη παιδείας, το βιβλίο των Αθλίων χτυπά την πόρτα φωνάζοντας δυνατά:
»- Ανοίξτε μου! Έρχομαι για σας!
» Στο σκοτεινό σημείο όπου βρίσκεται ο σημερινός πολιτισμός, ο άθλιος ονομάζεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ, που αγωνιά κάτω απ’ όλα τα κλίματα και τα καθεστώτα, που στενάζει σ’ όλες τις γλώσσες».