Δεκεμβρίου 19, 2011

In time (2011) (8 στα 10)


Υπόθεση
Κάπου στο μέλλον, στο έτος 2161, όταν οι άνθρωποι σταματούν να γερνάνε μετά τα 25 και πρέπει να δουλεύουν σκληρά για να κερδίσουν "χρόνο" έτσι ώστε να μην πεθάνουν, ο 28χρονος εργάτης Will Salas ζει με τη μητέρα του και κάθε μέρα γι'αυτούς μπορεί να είναι η τελευταία. Όταν μια νύχτα σε ένα μπαρ ο Will σώζει από ληστεία χρόνου και βέβαιο θάνατο έναν πλούσιο αιωνόβιο, η ζωή του αλλάζει...

Αξιολόγηση
Ο Andrew Niccol, ο δημιουργός του Gattaca, της καλύτερης (ή έστω της αγαπημένης του γράφοντος) ταινίας επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του 90 επιστρέφει στο ίδιο εφιαλτικό μελλοντολογικό μοτίβο και μας καλεί να αναλογιστούμε πως θα έμοιαζε ο κόσμος μας αν το παγκόσμιο νόμισμα ήταν ο χρόνος, δηλαδή τα λεπτά, οι ώρες, οι μέρες κλπ που μας απομένουν για να διατηρηθούμε στη ζωή. Σε αυτόν τον κόσμο οι φτωχοί χρειάζεται να δουλεύουν κάθε μέρα για να ζήσουν την επόμενη, οι πλούσιοι συσσωρεύουν αιώνες ζωής κλεμμένους από τους φτωχούς, ο κόσμος είναι χωρισμένος σε χρονοζώνες με πανάκριβα (σε χρόνο) για να τα διασχίσεις διόδια, έτσι ώστε οι προλετάριοι να κρατούνται σε απόσταση και να μη συγχνωτίζονται με τους εκμεταλλευτές τους, ενώ η αστυνομία έχει το ρόλο της διατήρησης της τάξης, δηλαδή της εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος!

Το In Time δεν είναι τίποτα άλλο από μια προφανή - πλην όμως πανέξυπνα φτιαγμένη - αλληγορία για τη φύση του καπιταλιστικού συστήματος, μια εφιαλτική προέκταση της κυρίαρχης σκέψης του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού "ο χρόνος είναι χρήμα". Ο Niccol υποστηρίζει ότι το σύστημα που ζούμε είναι ένα σύστημα που στηρίζεται στην απροκάλυπτη εκμετάλλευση των άλλων, των πολλών που δεν έχουν άλλη επιλογή και δουλεύουν σκληρά για να επιβιώσουν (δηλ. το έσχατο και πλέον αποκρουστικό πρόσωπο του καπιταλισμού), ένα σύστημα που αναπαράγει την αδικία και επιβιώνει αναδεικνύοντας τα κατώτερα ατομοκεντρικά ένστικτα της ανθρώπινης φύσης, που είναι η τάση για πλεονεξία και για απόκτηση πάντα περισσότερων αγαθών ή δύναμης (εν προκειμένω χρόνου) εις βάρος των άλλων. Ο σκηνοθέτης φαίνεται να πιστεύει ότι αυτή η ανθρώπινη φύση δεν αλλάζει και είναι αυτή που διαιωνίζει τον καπιταλισμό, ενώ όλο το ζουμί της ταινίας συμπυκνώνεται στη φράση «για να γίνεις εσύ αθάνατος (=ατελείωτος χρόνος), πολλοί πρέπει να πεθάνουν».


Παράλληλα η ταινία ισορροπεί υποδειγματικά ανάμεσα στο πεδίο ιδεολογικής ανάπτυξής της και στο πεδίο της περιπέτειας με καλοφτιαγμένες σκηνές καταδίωξης. Παρόλο που οι ήρωες της ταινίας δεν είναι τόσο άρτια "σμιλεμένοι", αυτό δεν ενοχλεί ιδιαίτερα, καθώς αντισταθμίζεται από τη δύναμη των ιδεών που κοινωνούνται στους θεατές, από το "καυτό" πρωταγωνιστικό δίδυμο και την "κατάρα" που εμποδίζει την ανάπτυξη του έρωτά του, και την εξαιρετική, πραγματικά, ατμόσφαιρα του εφιαλτικού χρονο-κρατούντος κόσμου.

ΥΓ. Η σκηνή που οι δύο πρωταγωνιστές κολυμπούν γυμνοί στη θάλασσα μοιάζει (προφανώς όχι τυχαία) με την αντίστοιχη σκηνή στο Gattaca!

Δεν υπάρχουν σχόλια: