Εισαγωγή Για κάποιο λόγο πάντα έβρισκα βαρετό και αυστηρό το Freud ενώ ο Jung μου φαινόταν πιο ανοικτόμυαλος και λιγότερο δογματικός, ίσως επειδή δε δίσταζε να ασχοληθεί (εκτός από την ψυχιατρική και την ψυχανάλυση) με τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία αλλά και την αστρολογία! Η ταινία έρχεται να συναντήσει αυτή την άποψή και μας παρουσιάζει τον Jung "γυμνό", γοητευτικό, σε πάλη με τα θέλω του, ανοιχτό σε νέες ιδέες και σε ευθεία συνομιλία με την ψυχή του!
Υπόθεση
Τον Αύγουστο του 1904 η Sabina Spielrein, κόρη Ρωσοεβραίων ιατρών, μεταφέρεται σε κατάσταση υστερίας σε ψυχιατρική κλινική έξω από τη Ζυρίχη, όπου την αναλαμβάνει ο νεαρός ψυχίατρος Carl Jung, ο οποίος δοκιμάζει επιτυχώς να την θεραπεύσει με τη μέθοδο της ψυχανάλυσης.
Αξιολόγηση
Κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού The Talking Cure που πραγματεύεται αφενός την επιστημονική "συνομιλία" μεταξύ Carl Jung και Sigmund Freud στα πλαίσια της ανάπτυξης της ψυχανάλυσης και την ερωτική σχέση του Jung με τη Sabina Spielrein, ασθενή και μετέπειτα συνεργάτη του, η νέα ταινία του David Cronenberg κολυμπάει σε βαθιά νερά και προσπαθεί αφενός να εμβαθύνει φωτίζοντας τα πρώτα βήματα μιας νέας επιστήμης, χωρίς όμως να χαθεί υπό το βάρος δυσνόητων νοημάτων και επιστημονικών θεωριών.
Ο Καναδός σκηνοθέτης στηριζόμενος σε ένα καστ εξαιρετικών ηθοποιών (ο καλύτερος ρόλος μέχρι στιγμής για τον Michael Fassbender, πολύ δυνατή - αν και σε σημεία ελαφρώς υπερβολική - η ερμηνεία της Keira Knightley) επιτυγχάνει κάτι ιδιαίτερα δύσκολο: εισάγει τους θεατές του, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους ελάχιστα γνωρίζουν για το έργο των Jung και Freud, στην ιστορία της ψυχανάλυσης και εκλαϊκεύσει το διακύβευμα της μεταξύ τους επιστημονικής "συνομιλίας", χωρίς να κουράζει. Ταυτόχρονα, αυτό που κάνει την ταινία ξεχωριστή είναι ότι φωτίζει την ανθρώπινη πλευρά δύο κορυφαίων του εικοστού αιώνα βάζοντας σε πρώτο πλάνο τις αγωνίες, τα ένστικτα και τα πάθη τους.
Αν και ο Κρόνενμπεργκ δείχνει να διστάζει να φυσήξει περισσότερο ψυχή στο υλικό του με αποτέλεσμα ο θεατής της ταινίας ενδεχομένως να νιώθει σε σημεία ότι παρακολουθεί από απόσταση τα τεκταινόμενα χωρίς να μπαίνει στη διαδικασία να ταυτιστεί με τους ήρωές του, εντούτοις η ταινία παρακολουθείται με έντονο ενδιαφέρον από την αρχή ως το τέλος, διαθέτει καλό ρυθμό και πειστική ατμόσφαιρα ταινίας εποχής, ενώ εκτός των άλλων είναι χάρμα οφθαλμών με τα υπέροχα εξωτερικά πλάνα της (Βιέννη, λίμνες, κήποι κλπ).
Υπόθεση
Τον Αύγουστο του 1904 η Sabina Spielrein, κόρη Ρωσοεβραίων ιατρών, μεταφέρεται σε κατάσταση υστερίας σε ψυχιατρική κλινική έξω από τη Ζυρίχη, όπου την αναλαμβάνει ο νεαρός ψυχίατρος Carl Jung, ο οποίος δοκιμάζει επιτυχώς να την θεραπεύσει με τη μέθοδο της ψυχανάλυσης.
Αξιολόγηση
Κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού The Talking Cure που πραγματεύεται αφενός την επιστημονική "συνομιλία" μεταξύ Carl Jung και Sigmund Freud στα πλαίσια της ανάπτυξης της ψυχανάλυσης και την ερωτική σχέση του Jung με τη Sabina Spielrein, ασθενή και μετέπειτα συνεργάτη του, η νέα ταινία του David Cronenberg κολυμπάει σε βαθιά νερά και προσπαθεί αφενός να εμβαθύνει φωτίζοντας τα πρώτα βήματα μιας νέας επιστήμης, χωρίς όμως να χαθεί υπό το βάρος δυσνόητων νοημάτων και επιστημονικών θεωριών.
Ο Καναδός σκηνοθέτης στηριζόμενος σε ένα καστ εξαιρετικών ηθοποιών (ο καλύτερος ρόλος μέχρι στιγμής για τον Michael Fassbender, πολύ δυνατή - αν και σε σημεία ελαφρώς υπερβολική - η ερμηνεία της Keira Knightley) επιτυγχάνει κάτι ιδιαίτερα δύσκολο: εισάγει τους θεατές του, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους ελάχιστα γνωρίζουν για το έργο των Jung και Freud, στην ιστορία της ψυχανάλυσης και εκλαϊκεύσει το διακύβευμα της μεταξύ τους επιστημονικής "συνομιλίας", χωρίς να κουράζει. Ταυτόχρονα, αυτό που κάνει την ταινία ξεχωριστή είναι ότι φωτίζει την ανθρώπινη πλευρά δύο κορυφαίων του εικοστού αιώνα βάζοντας σε πρώτο πλάνο τις αγωνίες, τα ένστικτα και τα πάθη τους.
Αν και ο Κρόνενμπεργκ δείχνει να διστάζει να φυσήξει περισσότερο ψυχή στο υλικό του με αποτέλεσμα ο θεατής της ταινίας ενδεχομένως να νιώθει σε σημεία ότι παρακολουθεί από απόσταση τα τεκταινόμενα χωρίς να μπαίνει στη διαδικασία να ταυτιστεί με τους ήρωές του, εντούτοις η ταινία παρακολουθείται με έντονο ενδιαφέρον από την αρχή ως το τέλος, διαθέτει καλό ρυθμό και πειστική ατμόσφαιρα ταινίας εποχής, ενώ εκτός των άλλων είναι χάρμα οφθαλμών με τα υπέροχα εξωτερικά πλάνα της (Βιέννη, λίμνες, κήποι κλπ).
4 σχόλια:
Ένα άλλο έργο, το ''ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΨΥΧΗ'' , είχε παρουσιασθεί 4-5 χρόνια πρίν, με θέματα ειδικότερα το σκάνδαλο του παράνομου έρωτα με τον Γιούνγκ και μετά το σκληρό πεπρωμέ-νο της ΣΑΜΠΙΝΕ ΣΠΙΛΡΑΙΝ στη Σο-βιετική σταλινική Ρωσσία , [ όπου τα σταλινικά ... ρομπότ συκοφάντησαν το απελευ-θερωτικό στην παιδαγωγική έργο της μαθήτριας των Γιούνγκ-Φρόυντ, τη θεώρησαν ...''πράκτορα'' κι ''αντεπαναστάτρια'' [ ! ], (ά ρε ... Πα-παρρήγαινα, πώς έκανες και βρυκολάκιασαν ξανά τα σταλινικά ψέμματα μετά ενενή-ντα τόσα χρόνια στην ελλάδα ...), κι οι ερυθροφρουροί εισέβαλλαν στους παιδικούς σταθμούς καταστρέφο-ντας όργανα διδασκαλίας και κυνηγώντας και τρομοκρατώ-ντας τα μικρά παιδιά του πρω-τοπόρου-απελευθερωτικού, παιδαγωγικού ιδρύματός της .
Ωραία είναι η ακαδημαική αντιπαράθεση του ρεαλιστή Φρόυντ με τον, μιά κλάση κα-τώτερο, ''διάδοχό'' του και μυστικιστή-αντιρεαλιστή Γιούνγκ.
Αλλ’ έλειπε η αντιπαράθεση, κάδρο προς κάδρο, μιλιά προς μιλια, της ζωντα-νής πρα-γματικότητας, που οι δυό αυτοί επαναστάτες του ''Ασυνείδητου-Υποσυνείδη-του στη φόρα'' εξόρκιζαν ή έκριναν ή ανέλυαν : να δέιχνονται στην ταινία σκηνές απ' τη βάρβαρη ''δήθεν διαπαιδαγώγηση των μικρών ψυχών των μικρών παιδιών, στο μαιευ-τήριο, στα βρεφοκομεία, στα ορφανοτροφεία, στα σχολειά, στους στρατώνες των βάρβαρων ''ανατροφών'' όλου σχεδόν του τότε α π ά ν θ ρ ω π ο υ κόσμου. Που ο ΒΊΛΧΕΛΜ ΡΑΙΧ, λ.χ. είχε ονομάσει αληθινή σφαγή της ζωής. Και δημιουργία είτε εκατομ-μυρίων δούλων, είτε τυραννίσκων, είτε κι απ' τα δυό μαζί, απ’ τις παιδικές ψυχές. Πουθενά ο άγριος πουριτανισμός της υποκριτικής, στα συναισθήματα και στον έρω-τα, βικτωριανής εποχής, πουθενά ή ...στρατιωτική ανατροφή των παιδιών, πουθενά το ξύλο, ξύλο, ξύλο ! - δείτε στη ''ΤΖΕΥΝ ΕΙΡ'' πώς χτυπούσαν οι παπάδες με ραβδισμούς αθώα μικρά κορίτσια...-, την άγρια καταταπείνωση της προσωπικότητας εκατομμυ-ρίων αυριανών πολιτών-πολιτισσών, δήθεν στο όνομα της ''διαπαιδαγώγησης κι ...εξ-ανθρω-πισμού του ...μικρού αμαρτωλού θηρίου που ...εμφιλοχωρεί σε κάθε νιογένν-ητη ψυχή [!]''. Πουθενά δεν αντιπαρατίθενται τα ρομπότ με τις ξιφολόγχες που διαμορ-φώνει ο Στρατός κι ο Κλήρος. Πουθενά οι σφαγές με τιμωρίες των ψυχών στα μονα-στήρια, στα ορφανοτροφεία, στις βάρβαρα τιμωρητικές οικογένειες σ' όλην την Αστική παγκόσμια κοινωνία, σε βάρος των μικρών παιδιών.
Σήμερα γίνεται μόλις αντιληπτή η καταστροφή. Κι οι νεώτερες γενιές ευτυχώς αρχίζουν να επαναστατούν.
[Παράβαλε το '' Τα Μυστήρια Τού Οργανισμού'' του σέρβου Ντούσαν Μακαβέγιεφ- 1978, όπου αριστουργηματικά αντιπαρατίθεται η βάναυση διαπαιδαγώγηση και τα εκατομμύρια υπάκουα στους διχτάτορες ανθρώπινα ρομπότ με τη διδασκαλία-απε-λευθερωτική πραχτική των Ράιχ, Φρόυντ, Αλεξ. Λόουεν, Α. Σ. Νήλ κττ...}
Ετσι λοιπόν, οι τότε εξεγέρσεις των μεγάλων αυτών διανοητών, στο φίλμ κα-ταντούν αρριβίστικη, ελιτίστικη, διανοουμενίστικη έρευνα, σαν...επιστήμη για την επιστη-μη, συρρικνωμένη και στεγνή από κάθε παγκόσμια σημασία, καταντούν ακαδημαική περιγραφή μεγαλοαστών ψυχοερευνητών, στον ακριβό, πεντακάθαρο κόσμο τους κλεισμένων, δηλαδή φιλμική μυωπία κι ...αποτυχία. Δυστυχώς.
Κρίμα για τους καλούς ηθοποιούς και την δυνατή Κίρα Νάιτλυ.
KOSTAS TRENT
Aγαπητέ ''Γιουροπάνε'', [= ...εξελληνιστί, έτσι δεν είναι ;],
εδώ φαίνεται η κατωτερότητα του Γιούνγκ. Όλοι οι σημερινοί ψυχαναλυτές σχεδόν, αναγνωρίζουν πως τα θεμέλια των και σήμερα ισχυουσών αρχών έρευνας της καταπιεσμένης σεξουαλικότητας και του φοβερά ασυνειδήτου αιτιου των πράξεών μας, πως η διεισδυτικότερη και πιό ρεαλιστική ματιά στην νευρωσική ανθρώπινη συμπεριφορά, είναι του Φ ρ ό υ ν τ κι όχι του Γιούνγκ.
Εξάλλου τί δουλειά ΄΄εχει η μεταφυσική, το επέκεινα, τα ..υπερβατικά κι ...υπερούσια διαισθήσεις κι ενοράσεις και ...ερωτήματα του Γιούνγκ με το θανατηφόρο αίτημα του ''ουδέν εν τη νοήσει, ό μή πρότερον εν τη αισθήσει''΄΄; [λχ Μπαίηκον, 17ος αιώνας κ.ε.]
Που έβαλε τα θεμέλια της σύγχρονης Πανεπιστήμης ; Ο ρασιοναλισμός κι η αισθησιαρχία είναι πρωτεύοντα αιτήματα για το αληθές στην επιστημονική έρευνα. Φυσικά κι οι διαισθήσεις και το ...ασυνείδητο έχουν το ρόλο τους. Αλλ η Αισθησιαρχία κι η αιτιοκρατία κι ο ρεαλισμός είναι τα βασικά θεμέλια.
Ας αφήσουμε λοιπόν τις ...μεταφυσικές για τους καλλιτέχνες -τη μεγάλη μουσική, ζωγραφική, λογοτεχνική, θρησκευτική δημιουργία...] Κι όχι για την -ζήτημα ζωής και θανάτου- ΕΠΙΣΤΗΜΗ.
Τί δουλειά έχουν τα υπεραισθητά, τα ενορατικά, τα μεταφυσικά, τα ...αλλοκοσμικά [!], τα θρησκευτικά αιτήματα με τον παντοκράτορα και σωτήριο ρεαλισμό ;
Εξάλλου οι μεταφυσικές και τα...θαύματα [!] είναι τα θεμέλια των θρησκειών και φασιστικών καθεστώτων : πάντα εναντίον της μαχόμενης για την απελευθέρωσή της, ανθρωπότητας.
Γειά χαρά.
K O S T A S T R E N T
Kαί κάτι άλλο [ και τελευταίο ]:
Οι Κάρλ Γκούσταφ Γιούνγκ και Άλφρεντ Άντλερ, νομίζω πως πέρασαν στον Εθνικοσοσιαλισμό. Αντίθετα απ' την οξεία και κριτικώτατη ματιά του Φρόυντ [που περιλαμβανόταν στον κατάλογο πού είχε συντάξει η Γκεστάπο των επικίνδυνων προσωπικοτήτων που έπρεπε αμέσως να συλληφθούν όταν η βέρμαχτ καταλάμβανε τα Βρεττανικά νησιά ! ]
KOSTAS TRENT
Αντίθετα, ο ακαδημαισμός κι ειδικότερα οι συνεχείς σχοινοτενείς διάλογοι υψηλού Θεωρητικού Ψυχαναλητικού και Επιστημονικού επιπέδου βέβαια και κουράζουν.
Δέν το καταλάβατε ; Οι διάλογοι στο επιστημονικό γραφείο κι οι αναλύσεις ονείρων των δύο ανδρών, κορυφών της Ψυχανάλυσης κουράζουν . και ΑΠΑΞΙΩΝΟΥΝ το έργο για το μεγάλο κοινό.Εγώ βέβαια έχω διαβάσει αρκετά για Φρόυντ, Ράιχ,Φρόμμ,Άντλερ. Ηκυρία ΚΑΙΤΗ , όμως; Έ ;
Η ταινία θα σωζόταν άν δειχνόταν η ''ανθρώπινη θωράκιση εν δράσει'', το ξύλο που πέφτει άνευ αιτίας στα μικρά παιδιά, η απαγόρευση του αυνανισμού ''ζωντανά'', οι ξυλιές και νουθεσίες στα αστικά σχολειά ή σχολεια Καλογραιών, οι ποινές απ' τον πατέρα με τη λουρίδα ή τη βέργα να οργώνει τις νέες γενιές, η ταπείνωση και λοβοτόμηση που γινονταν στο στρατό...Ταυτόχρονα λοιπόν να παρεμβάλλονται ζωντανές σκηνές απ' την άγρια νουθεσία των νέων γενιών, τον εξαναγκασμό σε γάμους σκοπιμότητας, σκηνές απ' τις εκτελέσεις , τους πολέμους...
Επαναλαμβάνομαι, συγγνώμη.
KOSTAS TRENT
Δημοσίευση σχολίου