Φεβρουαρίου 02, 2010

Η πόλη της ζωής και του θανάτου (2009) (7 στα 10)


Υπόθεση
1937, στην κορύφωση του Σινο-Ιαπωνικού Πολέμου, ο Ιαπωνικός στρατός εισβάλλει και καταλαμβάνει την τότε πρωτεύουσα της Κίνας, Nanjing. Ακολούθησαν εκτελέσεις χιλιάδων αιχμαλώτων πολέμου, στρατιωτών και αμάχων, καθώς και μαζικοί βιασμοί των γυναικών της πόλης.

Αξιολόγηση
Θα ήθελα πολύ να συμφωνήσω με τις διθυραμβικές κριτικές πολλών διεθνώς για αυτή την ταινία (διαβάστε σχετικά την κριτική του φίλου μου Kioy εδώ), αλλά δυστυχώς δεν μπορώ να το κάνω. Η ταινία που χρηματοδοτήθηκε από την Κινεζική κυβέρνηση και έσπασε τα ταμεία στην Κίνα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα άνισης ταινίας.

Αφενός διαθέτει μια ζηλευτή αρτιότητα στην εικαστική αποτύπωση της φρίκης των εγκλημάτων πολέμου που σύμφωνα με την κινέζικη πλευρά διαπράχθηκαν στην Nanjing τότε. Δείχνει εξαιρετικά πόσο εύκολο είναι να παρεκκλίνεις από πρωτόκολλα και διεθνείς συμφωνίες προστασίας αμάχων, αιχμαλώτων πολέμου, όταν μιλά δυνατά η φωνή της τρέλας του πολέμου και της αποκτήνωσης του ανθρώπου. Σαφώς επίσης η φωτογραφία της και η σκηνοθεσία της σε ασπρόμαυρο είναι πραγματικά απαράμιλλης ομορφιάς!


Από την άλλη όμως η ταινία του Lu Chuan με το προσωπείο της αντιπολεμικής ταινίες μοιάζει να θυσιάζει πανεύκολα την ιστορική αλήθεια στο βωμό της κρατικής προπαγάνδας και της χαλυβδωσης του κινεζικού πληθυσμού στα "αγνά" συναισθήματα του εθνικισμού εναντίον των βάρβαρων Ιαπώνων! Το σενάριο της ταινίας που διηγείται τις αληθινές ιστορίες κάποιων κατοίκων της πόλης και ενός χαμηλόβαθμου αξιωματικού του ιαπωνικού στρατού, εκτός ότι "κάνει κοιλιά" σε πάρα πολλά σημεία της ταινίας, δεν καταφέρνει στο ελάχιστο να ισορροπήσει μεταξύ της εξιστόρησης μιας ιστορικής πραγματικότητας με την εύκολη συγκίνηση ενός αποκλειστικά κινεζικού κοινού.

Η ταινία παρουσιάζει τους Ιάπωνες ως τέρατα-σφαγείς των αμάχων, ενώ απουσιάζουν ως επί το πλείστον οι σκηνές που δείχνουν αξιωματικούς να δίνουν εντολές για σφαγές αμάχων, φαίνεται ότι οι στρατιώτες παίρνουν μόνοι τους τη σχετική πρωτοβουλία, ενώ είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι Ιάπωνες είναι ο ορισμός του πειθαρχημένου λαού/στρατού!

Με άλλα λόγια, ενώ είναι βέβαιο ότι έγιναν σημαντικής έκτασης εγκλήματα πολέμου στην πόλη, οι ιστορικές λεπτομέρειες δεν αναδεικνύονται στην ταινία και η κατάθεση της άποψης του σκηνοθέτη για το ποιος συγκεκριμένα έφταιγε για τη σφαγή και τους βιασμούς παντελώς απουσιάζει. Αντίθετα οι επαναλαμβανόμενες σκηνές βίας από την αρχή ως το τέλος της ταινίας ενώ είναι καλογυρισμένες δείχνουν ότι η ταινία μπατάρει επικίνδυνα στο μελοδραματισμό και στην εύκολη συγκίνηση χωρίς να υπάρχει η απαιτούμενη ιστορική τεκμηρίωση.


Συνολικά θεωρώ ότι η ταινία είναι μια χαμένη προσπάθεια να απευθυνθεί στο διεθνές κοινό και μια πολύ καλή προσπάθεια να συγκινήσει, να ενισχύσει τις συλλογικές μνήμες και εντέλει να αφιονίσει τους Κινέζους!

3 σχόλια:

kioy είπε...

Καλησπέρα φίλε μου,

Ευχαριστώ για την αναφορά σου.
Προσωπικά στην ταινία δεν είδα δαιμονισμό των Ιαπώνων, αλλά του Ιαπωνέζικου στρατεύματος. Βέβαια η ταινάι μετά το 45λεπτό είναι καθαρά δραματουργική. Και μυθοπλαστική θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, καθώς διηγείται σχεδόν σ' εξατομικευμένο φόντο.

Δεν ξέρω αν αξίζει να την καταλογίσουμε ψευδογραφή της ιστορίας, ή αν πρέπει να ακολουθήσουμε τα ανιστόρητα μ' ένα βλέμα που υπερβαίνει τα λεπτομεριακά, και στεγνά, γεγονότα! Και όλα αυτά κάνοντας την παραδοχή πως δεν υφίσταται προπαγάνδα. Ξέρω, δε συμφωνείς...

Πάντως πολύ ενδιαφέρον ο "αντίλογος" σου...
Καλημέρα!

Nathalie είπε...

Όντως ενδιαφέρουσα κριτική. Ούτε εγώ ξετρελάθηκα, με κούρασε. Αλλά εσύ το πιάνεις από άλλη οπτική. Κοίτα, το είχα ψάξει μετά την προβολή και γενικά δε νομίζω ότι ξεφεύγει ιδιαίτερα ιστορικά. Μπορεί να υπερβάλει ή να βάζει μυθοπλασία όπως λέει και ο Kioy, αλλά γενικά δεν είναι και πολύ μακριά..

Ανώνυμος είπε...

Φίλε cineΠΑΡΜΈΝΕ,

δεν ξεφεύγει ιστορικά .Δέν είναι προπαγάνδα.
Άν δεν γνωρίζεις, οι Ιάπωνες από μικροί διδάσκονταν πως ήταν οι εκπρόσωποι του Περιούσιου, του Ουράνιου Έθνους. Και πως ήταν πεπρωμένο να υπερασπιστούν και να καταχτήσουν όλον τον Ασιατικό κόσμο .Έτσι απ' τον μεσοπόλεμο κάτω απ' το σύνθημα του Ιαπωνικού ιμπεριαλισμού "Η Ασία στους Ασιάτες" προετοίμαζαν την ρατσιστική απόσπαση των δυστυ΄χών εκταομμυρίων Ασιατών κάτω απ' το ζυγό των δυτικών αποικιοκρατών. Αλλά για να τους βάλουν κάτω απ' το..ουράνιο έθνος !.
Ίσως δεν ξέρεις για το τεράστιο λχ θέμα των 400000 δυστυχισμένων Κινέζων γυναικών που άρπαξαν μόλις άρχισαν την κατάχτηση μετά τη Μαντζουρία-1934. Τις κουβαλούσαν πίσω απ' τις στρατιές τους για ''τέρψη'' των στρεσσαρισμένων φαντάρων. Και την τεράστια αυτή θάλασσα γυναικών μαρτύρων την ανανέωναν συνέχεια. Γιατί δεκάδες χιλιάδες απ' αυτές πέθαιναν κατω από ατιμωτικές συνθήκες και βασανιστήρια, μέσ' στην έσχατη κατάντια.
Η Ιαπωνία δεν αναγνωρίζει το έγκλημα αυτό πολέμου και πρίν λίγα χρόνια απειλήθηκε διπλωματικό επεισόδιο.
Μήν μας λές λοιπόν για τον...''πειθαρχικό'' γιαπωνέζο φαντάρο. Όταν κι ο τελευταίος απ' αυτούς είχε εμποτισθεί στην προπαγάνδα πως ήταν ο ....σπαθοφόρος Αγγελος του Ουράνιου Λαού !
Η ταινία είναι αριστούργημα ασπρόμαυρο, έντιμης χωρίς σκοπιμότητες ταινίας, σαν τη ''Λίστα του Σίντλερ'', το ''Ιβοζίμα-2''-ας πούμε, του Ήστγουντ,- ή το ''Κανάλ"-1966- του Αντρ. Βάιντα.
Γεια και χαρά
KOSTAS TRENT