Ιουλίου 30, 2010

Baarìa (2009) (10 στα 10)


Υπόθεση
Η ιστορία της οικογένειας Torrenuova στην πόλη Bagheria στο Παλέρμο της Σικελίας από τα χρόνια πριν την άνοδο του Μουσολίνι στην εξουσία έως και τη δεκαετία του 80.

Αξιολόγηση
Πόσα κότσια θέλει για να σκάψεις βαθιά μέσα στην ψυχή σου και να καταθέσεις όλα τα ανομολόγητα, να ζωγραφίσεις και να μοιραστείς με την αιωνιότητα όλα εκείνα που έβλεπες με κλειστά τα μάτια και κρατούσες στη μνήμη σου δεκαετίες! Πόσο ταλέντο μπορείς να διαθέτεις για να χωρέσεις όλη τη σοφία που σου χάρισε η ζωή, όλα τα συναισθήματα που σου δώρισε, όλες τις απογοητεύσεις, τις χαρές, τα σκαμπανεβάσματα της ζωής σε 150 λεπτά κινηματογραφικής απόδρασης!

Η τελευταία ταινία του Giuseppe Tornatore ξετυλίγει το κουβάρι της ύπαρξής και της ουσίας του δημιουργού της, μας παραθέτει όλα εκείνα τα υπέροχα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένος και μας κάνει κοινωνούς της πιο νοσταλγικής του διάθεσης και των πιο μύχιων σκέψεών του!


Από το πρώτο ως το τελευταίο λεπτό της ταινίας ο θεατής βομβαρδίζεται από μια ταχύτατη αλληλουχία εικόνων και ιδεών που συνθέτουν τη ζωή και την κουλτούρα του σικελικού μικρόκοσμου της πόλης Bagheria της Σικελίας (Baarìa στη σικελική διάλεκτο). Είναι τέτοια η ομορφιά αυτών των εικόνων, ο πλούτος των χρωμάτων τους, η ενεργειακή δύναμη του φυσικού τοπίου και η ψυχή που ρέει στα στενά σοκάκια της πόλης, ώστε το μόνο αρνητικό που μπορεί κάποιος να προσάψει στην ταινία είναι ότι δεν είναι εύκολο για τους θεατές να αφομοιώσουν όλη αυτή την ομορφιά!

Υποθέτω ότι αρκετοί εύκολα θα εστιάσουν την κριτική τους στην ταινία στη μεγάλη διάρκεια της (και ο Όμηρος άλλωστε το παράκανε με την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, θα μπορούσε να τα είχε πει πιο συνοπτικά!), άλλοι θα μιλήσουν για την έλλειψη αφηγηματικής εστίασης και το άγχος του σκηνοθέτη να χωρέσει όσο το δυνατόν περισσότερες αναμνήσεις (προσωπικά του είμαι ευγνώμων που το κάνει!). Επίσης ένας αμερικανός ή βορειοευρωπαίος θα ενοχλείτο πιθανώς από όλη αυτή τη μεσογειακή υπερδοσολογία. Κατά τη γνώμη μου δεν θα περίμενε ποτέ κανένας μια τέτοια προσωπική ταινία να μπορεί να μιλήσει σε όλο τον κόσμο, κανένα ποίημα, ακόμα και το πιο όμορφο, δεν μπορεί να αρέσει σε όλους!

Λίγοι παγκοσμίως μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνει για τους Μεσόγειους η γη αυτή, το φως, η θάλασσά, τα πάθη της. Όσοι όμως γεννήθηκαν σε αυτό εδώ το μέρος του κόσμου και είναι κοινωνοί αυτού του πολιτισμού, μπορούν να δουν στην ταινία του Τορνατόρε πραγματικά τις δικές τους αλήθειες να απεικονίζονται μοναδικά!


Η πιο προσωπική ταινία του Τορνατόρε. Ενδεχομένως και το magnus opus του! Η μουσική του Μορικόνε πάντα άξιος συνοδός των εικόνων του σκηνοθέτη! Ένας αληθινός ύμνος στη γη που μας γέννησε, μας ανέθρεψε, μας διαμόρφωσε και εν πολλοίς ευθύνεται για αυτό που σήμερα είμαστε. Μια ταινία που σε συγκινεί αυθεντικά χωρίς φθηνά μελοδραματικά κόλπα! Μια από τις πλέον πλήρεις και συμπυκνωμένες ταινίες μηνυμάτων, εικόνων και συναισθημάτων των τελευταίων χρόνων. Προσωπικά δεν έχω κανένα δισταγμό να τη χαρακτηρίσω ως αριστούργημα!

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μά, οι κατακερματισμένες αυτές ιστορίες είναι χωρίς βάθος. Επιδερμικά στιγμιότυπα. Καρτ- ποσταλικό σινεμά. Ο χαρακτήρας του ήρωα και του ζευγαριού , των μόνων σταθερών σημείων αναφοράς, των αναλλοίωτων κεντρικών προσώπων, εκτός απ' τις πέτρες και τις στέγες της σιτσιλιάνικης Μπαγκέρια, δεν καταλαβαίνουμε πώς εξελίσσεται. Ούτε πού, σε ποιά σημεία του χαραχτήρα εξελίσσεται,μήτε από τί και σε τί...

Ακριβώς γιατί τα στιγμιότυπα ζωής γύρω τους, της ζωής που αλλάζει, της ζ ω ή ς που, κανονικά είναι Α λ λ α γ ή και σε αλλάζει, είναι σκέτες, σχεδόν ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ, όπως γράφω και στο ''ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ'': εικόνες χωρίς νοηματικό, εσώτερο, συνεκτικό δούλεμα.
Μιά ε π ι δ ε ρ μ ι κ ή , στατική, φολκλορική, τουριστο-διαφημιστική αλληλουχία, δεν είναι άξιος λόγου κινηματογράφος.

Δέν ξέρει από πού ξεκινά και πού πηγαίνει.Εγώ αντίθετ' απ' όσα εσύ συμπεραίνεις, -και δεν ξέρω πως τα συμπεραίνεις, με ποιά αιτιολογία-, θεωρώ αύτήν την ταινία πολύ μ έ τ ρ ι α.
KOSTAS TRENT

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα..

Πολύ καλή και συνοπτική η παρουσιάση της ταινίας (και συνολικότερα των ταινιών στο ιστολόγιό).

Αν και δε θα συμφωνήσω πολύ με τον όρο "αριστούργημα", έχει κάνει και καλύτερες ταινίες ο Tornatore, εντούτοις η ανάδειξη των στοιχείων της ομορφιάς της Μεσογείου αγγίζει εμάς και τους υπόλοιπους Νότιους. για τους υπόλοιπους.. Βόρειους έχω μια επιφύλαξη.

Καλή συνέχεια και να γράφετε όσο περισσοτερο μπορείτε για το cinema, όχι μόνο για την υπόθεση της ταινίας.

europanos είπε...

@Kostas: είναι προφανές ότι δε συμφωνώ με το σχόλιό σου. Πάντα όμως χαίρομαι να διαβάζω τα σχόλια σου. Δεν τη βρήκα καθόλου επιδερμική την ταινία, με άγγιξε βαθύτατα, δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο. Είμαι εδώ και 25 μέρες διακοπές εκτός Αθήνας, περνώ υπέροχα, και ανυπομονώ να γυρίσω για ένα και μόνο λόγο: να ξαναδώ την ταινία!!!

@fidelio: ευχαριστώ για το σχόλιο σου. Τι εννοείς να γράφω περισσότερα για το cinema κι όχι για την υπόθεση των ταινιών; Συνήθως δε γράφω παραπάνω από 2 γραμμές για την υπόθεση μιας ταινίας. Σκοπός αυτού του blog είναι απλά να εξωτερικεύσει την πώρωσή μου για το σινεμά και να πει σε όσους αρέσει να με διαβάζουν αν μου άρεσε και γιατί μια ταινία. Δεν μπορώ να κάνω κάτι παραπάνω από αυτό που κάνω. Δεν είμαι ειδικός στο σινεμά, ένας απλός θεατής είμαι που λατρεύει το σινεμά κι έχει δει πολύ (και πιστεύω) καλό σινεμά.