Οκτωβρίου 11, 2008

Vicky Cristina Barcelona (2008) (9 1/2 στα 10)

(γράφει ο Lafkadio)

Η Vicky...
Υπόθεση
Η Cristina (Scarlett Johanson) δεν ξέρει ακριβώς τι θέλει (από τον έρωτα, την ζωή), αλλά ξέρει πολύ καλά τι δεν θέλει. Η Vicky πάλι (Rebecca Hall) ξέρει λεπτομερώς τι θέλει, ή έτσι νομίζει. Η Barcelona είναι ο οιονεί τουριστικός τους προορισμός, όπου θα περάσουν μερικούς μήνες σπουδάζοντας, ερευνώντας, γνωρίζοντας. Όπου θα τους βρει ο γοητευτικός πέφτουλας ζωγράφος Juan Antonio (Javier Bardem ασφαλώς), και αναπόδραστα και η σφοδρή πρώην γυναίκα/εσαεί μούσα του Maria-Elena (Penelope Cruz, πάλι ασφαλώς).

Αξιολόγηση
Αμερικανικός τουρισμός στο ισπανικό πάθος. Λειτουργεί και σ’ αυτήν την ταινία του W. Allen πολύ καλά η μετααφήγηση. Ο Woody ως δημιουργός-τουρίστας επιλέγει τον επόμενο προορισμό της δημιουργικής του νομάδευσης με διττή διάθεση: Αφενός ως Vicky που πάει σίγουρη για τον εαυτό της με αστραφτερή πλην εύθραυστη πανοπλία βεβαιοτήτων. Αφετέρου ως Cristina που πάει για να πειραματιστεί με το εκπληκτικό που διαισθάνεται προληπτικά ότι θέλει, έχοντας εκ των προτέρων εντοπίσει μόνο το αποβλητέο. Αμφιθυμία και στη γλώσσα της ταινίας: Ο Juan Antonio επιμένει στην Maria Elena να μιλάει αγγλικά ώστε να καταλαβαίνουν όλοι, πλην εκείνη τον χαβά της, φλογερά κι εριστικά ισπανικά, προς τέρψη επίσης όλων, φαντάζομαι. Εν ολίγοις, συντονίζεται ειρωνικά η δραματική στάση των ηρωιδών με τον τρόπο της αφήγησης, τη ματιά και την διάθεση του σκηνοθέτη τους.

Η απουσία του κλασικού χαρακτήρα «νευρωτικού Woody Allen», (που είτε παίζεται από τον ίδιο, είτε από άλλον, λ.χ. Keneth Branagh στο Celebrity), στην οποία απουσία συνηθίσαμε πλέον στις «τραγωδίες», αλλά νομίζω όχι στις κωμωδίες του (?), λειτουργεί ευεργετικά. Ο Woody καταφέρνει να πλάσει σε μεγάλο βάθος τουλάχιστον τέσσερις πολύ διαφορετικούς ψυχισμούς και τα ποικιλότροπα ménages τους à 3 ή 4 ή 5 κ.ο.κ. Η ταινία είναι μια εξαιρετική ματιά στις σύγχρονες σχέσεις που κανείς δεν πρέπει να χάσει!

...Η Christina

Προσωπικά, ένιωσα απόλυτη εμπάθεια (empathy), ή και ταύτιση με τον Juan Antonio. Εντάξει, μπορεί να μην έχω τον επιβαλλόμενο σωματικό όγκο του Bardem ή την αύρα του «Λατίνου εραστή», αλλά διαθέτοντας ένα παρόμοια κακομούτσουνο παρουσιαστικό, δικαιούμαι να εξηγηθώ. Ο Juan Antonio είναι ο άνδρας που έχει τσουρουφλιστεί από έναν μεγάλο έρωτα και προσπαθεί να επαλείψει τα εγκαύματα με εύπλαστες ακόμη πιτσιρίκες («τουρίθτας αμερικάνας», όπως τον καταγγέλει με σπαρταριστό ισπανικό ψεύδισμα η Maria Elena). Ας πούμε, για να δραπετεύσει από την κόπωση, από την εξουθενωτική ανακύκλιση των ίδιων τσακωμών, του ίδιου πάθους έως μαχαιρώματος (!), που καθιζάνει ωστόσο στο ίδιο τελματωμένο βραχυκύκλωμα. Οπότε μπαίνει ο χριστιανός στο δίλημμα: Να δώσει διέξοδο προτιμώντας την Cristina? Tην would be Maria Elena, που έχει το δυναμικό να καλλιεργηθεί σε κάτι εξίσου ισχυρό με την Μούσα? (Είναι πιθανόν άλλωστε στην Cristina να αναζητά ο Juan Antonio την Maria Elena, όπως του επισημαίνει η τελευταία). Ή μήπως είναι πιο σώφρον να «αλλάξει κατηγορία» και να κατευθυνθεί προς την κατά τεκμήριο διαφορετική έως συμπληρωματική Vicky? Η τελευταία επιλογή, μάλιστα, ύστερα από τέτοιο κόλλημα με την Maria Elena, θα φάνταζε σχεδόν ως κατόρθωμα, γι’ αυτό και ο Juan Antonio το καμαρώνει διηγούμενος στην πρώην. Από την άλλη, ο J. A. έχει μάλλον προσαρμόσει όλον τον εαυτό του στην Μ. Ε. και όταν είναι με την Vicky υπάρχει μια αφετηριακή τουλάχιστον αμηχανία ότι είναι σαν να ανήκουν σε διαφορετικούς κόσμους, σαν να μην υπάρχουν κοινοί τόποι αμοιβαίας ελκτικής εμπλοκής. Αυτός ο διαρκών μετεωρισμός του J. A. ανάμεσα αφενός στο déjà vu, το could be, και αφετέρου στο what if αποτελεί και το εξαιρετικά επιτυχημένο στημόνι της πλοκής και των κωμικών απροόπτων. Είναι γνωστό βέβαια ότι ο καλύτερος τρόπος να λύσεις ένα δίλημμα είναι να πραγματώσεις και τα δύο σκέλη του, (άλλωστε ο J. A. επιμένει ότι είναι ειλικρινής όταν λέει ότι εξαρχής του αρέσουν και οι δύο), πλην δημιουργεί περιπλοκές. Που γίνονται εξόχως κωμικές, ιδίως όταν ο μέχρι πρότινος τολμητίας πέφτουλας φανερώνεται ως ένας άνδρας μάλλον αδύναμος (σημεία των καιρών?), στοιχειωμένος ή σχεδόν ψαρωμένος από την πρώην (Μ. Ε.), την οποία άλλωστε εξαρχής δεν παραλείπει να αναφέρει σε κάθε ευκαιρία. Γιατί η Μ. Ε. δεν είναι απλώς η Μούσα του, είναι και ο Πυγμαλίων του, με αντιστροφή των φυλετικών ρόλων, είναι αυτή που τον έκανε καλλιτέχνη, δημιουργό, προσωπικότητα, (ας πούμε ένα είδος Mileva Maric για τον Einstein), ή ένα είδος μαμάς, της οποίας ο J. A. παραμένει μαμάκιας στις επόμενες σχέσεις του. Προς τιμήν του, πάντως, ο J. A. διεκπεραιώνει τουλάχιστον τους διαλόγους του και με τις τρεις γυναίκες με υποδειγματική ειλικρίνεια, σημείο μάλλον κι αυτό των καιρών.

Εστίασα στον J. A., γιατί προς αυτόν νιώθω εμπάθεια, αλλά εξίσου δουλεμένοι είναι και οι γυναικείοι χαρακτήρες. Προς το παρόν, αυστηρά προς όσους έχουν ήδη δει την ταινία, να θέσω τρεις ανοιχτές απορίες, άμα έχει κάποιος όρεξη να απαντήσει…

... και η Barcelona

Spoiler warning. Προσοχή, αποκαλύπτονται στοιχεία και το τέλος της πλοκής
1. Κάτι καινούργιο που αποκόμισα από την ταινία είναι ο τρόπος που βλέπει το ménage à trois. Παρουσιάζεται σαν η σχέση του J. A. με την M. E. να είναι πολύ καλή, πλην να της λείπει, εν είδει χημείας, ένα εκ πρώτης πολύ μικρό, σχεδόν ασήμαντο στοιχείο, ας πούμε το αλάτι, το οποίο όμως θα την άρμοζε τέλεια. Αυτό το στοιχείο το προσφέρει το τρίτο πρόσωπο, εν προκειμένωι η Cristina. Ας πούμε μια ισορροπία, έναν ρεαλισμό, μια πραγματωσιμότητα, μια αίσθηση της πραγματικότητας. Από την άλλη, η Cristina προσφέρει ένα νέο πρόσωπο, οιονεί αντικείμενο για κοινό πλάσιμο από τον JA και την M.E, για παιδαγωγική εξαγωγή των δυνατοτήτων του (λ.χ. ταλέντο στην φωτογραφία), και το οποίο μπορεί να απορροφήσει ίσως το περίσσευμα της ενέργειάς τους, με τρόπο που να αποφεύγεται το βραχυκύκλωμα της πρότερης δυαδικότητας. Λίγο πολύ το νέο πρόσωπο του ménage à trois καλείται να παίξει έναν ρόλο που σε ορισμένα ζευγάρια τον παίζει η γέννηση ενός παιδιού. Ας πούμε αντί να κάνεις ένα μωρό, την πέφτεις σε ένα μωρό. (Παρεμπιπτόντως, ο τρόπος που η Cristina λειτουργεί λυτρωτικά για το ζευγάρι ως απορροφητήρας περισσευούμενης ενέργειας μου θυμίζει το παλαιό επιχείρημα κάποιων καλοθελητριών πεθερών, μανάδων κτλ. ότι η λύση για ένα ζευγάρι που έχει πρόβλημα είναι να κάνει ένα παιδί, που θα πέσει όλη η ενέργεια πάνω του). Ωστόσο, η έκβαση του ménage à trois προκαλεί μάλλον απαισιοδοξία. Η Cristina τελικά μάλλον λειτουργούσε ως bumper, ως αντι-στρές μπαλάκι. Τελικά, φεύγει από το ménage, μάλλον επειδή συνεχίζει, όπως και στην αρχή του έργου, να ξέρει πολύ καλά τι δεν θέλει. (Βέβαια, και με τα πραγματικά παιδιά δεν συμβαίνει τίποτα καλύτερο, απλώς η διαδικασία κρατάει δεκαοχτώ χρόνια, αντί για τέσσερεις μήνες). Νισάφι, πιθανόν δεν είναι αυτή η παιδαγωγική δυναμική το μόνο ή το καίριο, αλλά σε κάθε περίπτωση το άνοιγμα προς τον τρίτο αναδεικνύεται ως αποφόρτιση και βαθύτερη άρμοση του ζευγαριού.

Μου θυμίζει την κλασική πλέον περίπτωση ménage à trois, του J.P. Sartre, της Simone de Beauvoir και της Olga Kozakiewicz, και το πώς η Simone de Beauvoir δίνει έναν απολογισμό μάλλον αποτυχίας. Το τρίτο πρόσωπο μάλλον δεν μπορούσε να έχει πρόσβαση στην ειλικρίνεια και αμοιβαιότητα των δύο. Με τους φιλοσοφικούς όρους του Sartre (δανεισμένους από την σχολαστική μεταφυσική) η σχέση των δύο παρέμενε η αναγκαία σχέση (necessaire), ενώ η σχέση με το τρίτο πρόσωπο παρέμενε η ενδεχόμενη σχέση (contingente). Το τρίτο πρόσωπο λειτουργούσε μάλλον ως εκτονωτής της παιδαγωγικής διάθεσης (έντασης) των δύο.

Εν ολίγοις, η απορία είναι: Πώς σας φαίνεται η οιονεί χημική θεωρία του ménage à trois από τον Woody? Ήτοι ότι το τρίτο πρόσωπο μπορεί να προσθέσει το μικρό αλλά καταλυτικό στοιχείο που θα καταφέρει να εξισορροπήσει τους δύο στην τρέλα τους και ίσως να τους οδηγήσει στην αρμονία? Από την άλλη, ο τελικός πεσιμισμός της ταινίας ως προς το θέμα του ménage à trois είναι μονόδρομος? Υπάρχει happy (Hollywood) ending για τα ménage à trois ? Και τελικά τι είναι το «αλάτι» της Cristina? Είναι η αίσθηση της πραγματικότητας, η παιδαγωγική δυναμική, ή μήπως κάτι άλλο?

2. Μια που μιλάμε για πεσιμισμό, ήταν πεσιμιστικό το τέλος της ταινίας? Έγινε κύκλος, ειρωνικά ο αφηγητής κλείνει την ταινία με τις ίδιες φράσεις με τις οποίες και την άρχισε (λ.χ. ότι η Cristina δεν ξέρει τι θέλει, αλλά ξέρει καλά τι δεν θέλει). Που μπορεί και να εκληφθεί, όπως υπαινίχθηκα στην αρχή, και ως μετααφήγηση, ότι ο Woody Allen φεύγει από την Barcelona, χωρίς να αφήσει τον εαυτό του εκεί. Στο μεταξύ, οι κοπελιές εμφανίζονται να έχουν τελείως ξεπεράσει τον J.A. μέχρι αδιαφορίας, μέχρι να λέει η μία ότι μετά χαράς θα τον είχε παραχωρήσει στην άλλη, αν είχε εξαρχής υποπέσει στην αντίληψή της το τρίγωνο. Τι συνέβη τελικά? Μέσα από όλες αυτές τις εμπειρίες ξαναγυρίσανε ακριβώς στο ίδιο σημείο της αφετηρίας, χωρίς να τους αλλάξει η καινούργια εμπειρία? Κάτι μάλλον απαισιόδοξο, δηλαδή δεν αλλάζουμε με τίποτα, ό,τι μας είναι γραφτό/χαραγμένο μένει απαράλλακτο με περιστασιακές μόνο παρεκκλίσεις. Ή μήπως πρόκειται για κυκλική στροφή και επάνοδο αλλά σε ανώτερο σημείο της σπείρας? Δηλαδή, κάπως πιο αισιόδοξα, ότι μας αλλάζουν, μας ωριμάζουν οι εμπειρίες? Προσωπικά, η ποιότητα της «ωρίμασης» που φάνηκε στο τέλος της ταινίας μάλλον με απογοήτευσε, με την έννοια ότι αποβλήθηκαν τα στοιχεία της έκπληξης. Αλλά δέχομαι και εναλλακτικές απόψεις. Τελικά τι είναι ο Woody? Γερομίζερος ή αιώνιος έφηβος?

3. Και για να περάσουμε στο κουτσομπολιό. Έβαλε κάπου ο Woody Allen τον εαυτό του? Έχει ο Woody την δικιά του Maria Elena? Είναι ο Juan Antonio ένας updated Woody? Μέσα σε όλη αυτήν την διασπορά, μπορούμε να εντοπίσουμε κάπου αυτόν τον γνωστό, κλασικό γουντυαλενικό χαρακτήρα?

18 σχόλια:

Nathalie είπε...

Έθεσες κάποια ερωτήματα..
1) Νομίζω ότι το πας πολύ μακριά. Πιστεύω πως είναι ο χαρακτήρας της Κριστίνα, που καταφέρνει και γειώνει το απόγειο των άλλων δύο. Αλλά απ'την άλλη είναι και σαν παιδί μπροστά τους. Τόσο στο πως της συμπεριφέρονται όσο και στο πως τους βλέπει αυτή, που ρουφάει της πληροφορίες και τις γνώσεις που της προσφέρουν και τους βλέπει πραγματικά σαν κάτι το ανώτερο. Πχ. Η σκηνή όπου λέει στον ΧΑ ότι βλέποντας τη ΜΑ νιώθει μειονεκτικά απέναντί της, πιστεύοντας πως η ίδια δε θα μπορούσε να τον εμπνεύσει όσο η ΜΕ ποτέ.

2. Δε νομίζω ότι ήταν πεσιμιστικό. Ίσως δίνει και 2 κατευθύνσεις : α)την περπατημένη (Βίκι) όπου κάνεις αυτό που είχες από πάντα κατά νου και αυτό που περιμένουν οι γύρω σου από σένα ενώ το φλερτ με τον ΧΑ εκλαμβάνεται μια παρασπονδία λόγω των διακοπών την οποία πιθανώς να θυμάσαι για το υπόλοιπο της ζωής σου
β) το ψάξιμο, τη δοκιμή καινούργιων και πρωτόγνωρων πραγμάτων, το να ξεπερνάς τα όριά σου (Κριστίνα), να μη σκέφτεσαι όταν τα κάνεις και στο τέλος να τα θυμάσαι και να τα αποτιμείς θετικά και σαν βήματα που σε ωρίμασαν και σε άλλαξαν. Ακόμα κι αν δεν έχεις καταλήξει στο τι θέλεις..

3. Νομίζω πως το μυστικό του φιλμ είναι πως όλοι οι χαρακτήρες έχουν κάτι από το Γούντι.Και η Βίκι, και η Κριστίνα, και ο ΧΑ και η ΜΕ..

europanos είπε...

SPOILER WARNING! Αποκαλύπτονται στοιχεία της πλοκής της ταινίας!

Lafkadio,
Βρήκα το τέλος της ταινίας ούτε αισιόδοξο, ούτε απαισιόδοξο, απλά ρεαλιστικό. Αυτό συνήθως είναι το τέλος των τρίο νομίζω, κάποιος από τους 3 βαριέται, προβλέπει ίσως τη φθορά και την κάνει για να αφήσει πίσω του συντρίμμια, να αφήσει δηλαδή τους άλλους 2 να φαγωθούν με τα ρούχα τους! Η Christina έφυγε την κατάλληλη στιγμή για άλλα καλύτερα πράγματα!

Συμφωνώ με τη Nathalie ότι όλοι οι χαρακτήρες έχουν κάτι από Woody, ενσαρκώνουν τις επιθυμίες του και τα απωθημένα του (ενδεχομένως) να κάνει αυτά που τους βάζει να κάνουν αυτοί επί οθόνης! Χαχα! Ο γεροξεκούτης!
Σοβαρά τώρα, ο Juan Antonio είναι το ώριμο αρσενικό που έχει ζήσει το μεγάλο έρωτα της ζωής του και τώρα απλά απολαμβάνει πιο χαλαρός τη ζωή περιμένοντας μήπως του τύχει κάτι διαφορετικό αλλά και μη αδημονώντας για αυτό το διαφορετικό ταυτόχρονα!! Η Maria Elena ενσαρκώνει το πως αντιλαμβάνεται (και έλκεται από) το ισπανικό ταμπεραμέντο ο Γούντυ, αυτός ο άθεος φιλελεύθερος αμερικανοεβραίος!
Η Βίκυ είναι ο Γούντυ Άλλεν, νομίζω, 100%! Έκανε λάθος επιλογές στη ζωή της, είναι λίγο δογματική, λίγο άτολμη, δείχνει γενικά συντηρητική, αλλά παρόλα ταύτα τολμά να ζήσει αυτά που θέλει βλέποντας ότι συγκρούεται με το συντηρητικό περίβλημα της ζωής της και αδιαφορώντας (έστω και στιγμιαία) για τις συνέπειες!
Η δε Christina είναι η μούσα του, το αντικείμενο του έρωτά του Γούντυ Άλλεν. Γυναίκες με χαρακτήρα (και χαρακτηριστικά) σαν και της θεάς Scarlet πάντα θαύμαζε ο Αμερικανός σκηνοθέτης!

Ανώνυμος είπε...

Γειά χαρά καταρχήν.
"'...ένιωσα απόλυτη εμπάθεια (empathy), ή και ταύτιση..."
Όμως.
Στην ΝεοΕλληνική 'εμπάθεια'= απέχθεια, αποστροφή, δυσαρέσκεια.
Η 'Ταύτιση' στην ψυχανάλυση εκφράζεται, (αλλά) με τον λίαν αυστηρό όρο "ενσυναίσθηση".
Υπάρχει κι ένας εν μέρει παρόμοιος όρος ''μέθεξη'', ή''νοιώσιμο"'.
{Δέν έχω δεί ακόμα το έργο}.
KOSTAS TRENT

lafkadio είπε...

Λοιπόν, πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις!

Nathalie,
ναι, "γείωση" ως προς "απόγειο" είναι πολύ πετυχημένες εκφράσεις.
Η οπτική σου μου φαίνεται, έτσι όπως την εκλαμβάνω εγώ, ότι κατά μια δόση παραπάνω (απ' ό,τι νομίζω εγώ) υποβαθμίζει το ρίσκο, την αβεβαιότητα, το σασπένς της ιστορίας. Ας πούμε γράφεις μεταξύ άλλων στο πολύ καλό κείμενο σου "...μάλλον σαν καλοκαιρινό αμόρε βλέπουν και τα 2 κορίτσια τον Χουάν Αντόνιο. Μια ρομαντική καλοκαιρινή ιστορία που δικαιολογείται στη ξελογιάστρα ρομαντική Βαρκελώνη, αλλά τη ξεχνάς στη ρουτίνα της Νέας Υόρκης". Πιθανόν να έχεις δίκιο, αλλά δεν θα ήθελα να "διαβάσω" έτσι την ιστορία. Ως "ευλησμόνητη". Η Βίκυ μου φάνηκε πραγματικά ταραγμένη, αναστατωμένη, να μην ξέρει τι θέλει. Δεν μου φάνηκε η ιστορία απλώς σαν μια φάση "πενταήμερης", ή "μια αγάπη για το καλοκαίρι". Δεν ήταν "ψυχρός δολοφόνος". Βέβαια,

spoilers

στο τέλος ξύπνησε στο τι θέλει. κάπως με αυτόν τον πολύ κωμικό τρόπο (εξοστρακισμένη σφαίρα κτλ) επήλθε η κάθαρση και η Βίκυ ξαναγύρισε στην βολεμένη ζωή της χωρίς πολλές ενοχές για την συναρπαστική εναλλακτική που απώλεσε, ο πυροβολισμός της εξασφάλισε κάποιο άλλοθι.
Και στο 3 μάλλον έχεις δίκιο...
ΥΓ. Με συγκίνησε η λίστα από τα αγαπημένα βιβλία σου...

Cinοδοιπόρε,

Ρεαλιστική είναι επίσης η αντίληψή σου. Ναι, συμφωνώ για ΧΑ. Έχει τρόπον τινά πετύχει τον σκοπό της ζωής του, ας πούμε τον μεγάλο έρωτα με την γυναικάρα, και γι' αυτό είναι χαλαρωμένος.
Πιστεύω γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο και δύναται (ή και δικαιούται, θα έλεγα) να χρησιμοποιεί αυτόν τον τρόπο του φλερτ, (που τόσο ενόχλησε την φίλη ge στον διαδικτυακό μας διάλογο). Δεν έχει τίποτα να χάσει, και όταν δεν έχεις τίποτα να χάσεις, συνήθως μπορείς και να κερδίσεις περισσότερα.

Πολύ ενδιαφέρον που θεωρείς ότι ο Woody είναι κατά βάση η Vicky. (Έκανε λάθος επιλογές στην ζωή του ο Woody? Αλλά ακόμη κι αν ναι, νομίζω όχι προς την άτολμη ή βολεμένη κατεύθυνση. Αλλά μπορεί να έχεις καμιά insider's information). Κατά την γνώμη μου ο Woody είναι πιο πολύ η Κριστίνα. Η οποία ναι μεν πειραματίζεται, ψάχνεται, επιζητεί την έκπληξη, αλλά έχει και μια πολύ καλή αίσθηση της πραγματικότητας, αρκετές δόσεις παραπάνω απ'τον ΧΑ, ο οποίος ήδη αυτοπαρουσιάζεται ως σύνδεσμος της ΜΕ με την πραγματικότητα. Δηλαδή πειραματισμός πάνω σε ένα βάθρο ρεαλισμού.
Δεν μου βγάζει πάντως κανείς από το μυαλό ότι ο Woody είναι και πολύ ΧΑ. Ένας κατά βάση, δεν ξέρω πώς να το εκφράσω, αδύναμος? Ή μάλλον παθητικός (?) (με την έννοια του άνδρα που "παθαίνει", οπότε είναι κατ' επέκταση και "παθιασμένος"), που έχει φτάσει εκεί που έχει φτάσει και χάρη στην χειραγώγηση από μια γυναικάρα. Που χάρη σ'αυτήν μπορεί μετά και κάνει τον μάγκα στις πιτσιρίκες. Το "ματσό" στυλ είναι επίφαση, και γι'αυτό θεωρώ το στυλ του φλερτ του όχι ως φαλλοκρατικό, απλώς χαλαρό.

Ως προς την Scarlett ως Μούσα του Woody, θέλω να παρατηρήσω ότι στις 3 ταινίες υπάρχει μια σημαντική variatio. Για να το θέσω κάπως σχηματικά χάριν συντομίας, στο Match Point την βλέπουμε μούσα ως μοιραία εμπνευστική υπεργκόμενα, στο Scoop ως κάπως πιο αφελές κοριτσάκι (όντας και πάλι Μούσα ίσως, αλλά και δυνατή). Κι εδώ θα έλεγα την βλέπουμε να παίζει (κατά την γνώμη μου) αυτήν τον ρόλο του Woody στο μετα-αφηγηματικό παίγνιο που έστησε. Εδώ την βλέπω την Scarlett ως έναν θηλυκό Woody. (Πώς έλεγε ο Flaubert: "Madame Bovary, c'est moi"?). Αλλά ποια είναι η ΜΕ του ΓΑ? Μην είναι η Diane Keaton, μην είναι η Mia Farrow, μην είναι κάποια που μου ξεφεύγει, ή μια συνισταμένη όλων τους?

lafkadio είπε...

ΥΓ. Για το θέμα του menage a trois βρίσκω επίσης ρεαλιστική την θέση σου. Υπάρχει και η άποψη που εκφράζεται στο Sex & the city (η αγαπημένη μου σειρά!), όπου ένας άντρας ζητάει "threesome" από την Charlotte, μόνο για να αποδειχθεί στη συνέχεια ότι στην πραγματικότητα αυτός γούσταρε την άλλη γκόμενα, κι έτσι όταν άρχισε το δήθεν "threesome" η Charlotte για δοκιμή τους άφησε λίγο μόνους τους, και διαπίστωσε ότι η απουσία της πέρασε τελείως απαρατήρητη. Πάντως νομίζω ότι μπορούμε να διακρίνουμε τα ψευδή τρίο από τα γνήσια.

Στους αντίποδες είναι η στάση του Sartre, που εμφανίζεται (ως ήρωας σε μυθιστόρημα της Ντε Μπωβουάρ) να προτείνει σε αυτήν και την Όλγα Κοζάκιεβιτς να συνάψουν ένα πενταετές συμβόλαιο πιστότητας του τρίο (Πώς ήταν τα πενταετή προγράμματα του Λένιν?), δηλαδή ότι για 5 χρόνια θα κάνουν σεξ μόνο εντός του τριο, δηλαδή σαν να ήταν κανονικός γάμος μόνο με τρεις αντί για δύο, και για εξαρχής περιορισμένη διάρκεια.

Αν κατάλαβα καλά, βλέπεις τα τρίο ως εγγενώς παροδικά, ως μια φάση ας πούμε, ή ένα στάδιο (παρεμπιπτόντως, αυτή ήταν ίσως και μια από τις οπτικές της Ντε Μπωβουάρ για τον λεσβιακό έρωτα στο "Δεύτερο Φύλο", αλλά μόνο μία), από το οποίο "την κάνεις" για "καλύτερα". Δεν ξέρω, δεν έχω απάντηση στο ζήτημα...

lafkadio είπε...

Περί Scarlett και Woody… Η εξέλιξη της Scarlett στην γουντυαλλενική «τριλογία» της μου μοιάζει σαν μια συναίρεση των μύθων του Πυγμαλίωνα και του Ναρκίσσου: Πρώτα φτιάχνεις την τέλεια γυναίκα, αλλά που είναι εν πολλοίς δημιούργημά σου, την χειραγωγείς, και στο τέλος καταλήγεις να βρεις ότι κατά βάθος σου μοιάζει. Ή σαν διαδικασία εγκύτισης και αφομοίωσης από αμοιβάδα. Πρώτα η (απειλητική) υπεργκόμενα, που μετά γίνεται κοριτσάκι, και στο τέλος θηλυκό alter ego.

Τώρα που κυλάει το σεντόνι και μια απάντηση στον φίλο Κώστα.

Κατ’ αρχήν καλή σινεφιλική χρονιά με καλούς διαλόγους και cin-ύπαρξη (που λέει κι ο Πάνος). Θίγεις ένα γλωσσικό θέμα που με έχει απασχολήσει πολύ και πας γυρεύοντας να σε κουκουλώσω (που μου λέει κι ο LC) με σεντόνι.

Κοίτα, η παρατήρησή σου είναι εύλογη. Πράγματι η κυρίαρχη μετάφραση του empathy είναι «ενσυναίσθηση». Αλλά ο όρος empathy περιέχει ως σύνθετο, και ως εκ τούτου σημαίνει, κάτι πολύ συγκεκριμένο: Να μπορέσεις να μπεις στο πάθος του άλλου, εντός αυτού που έπαθε ο άλλος. Κι αυτό χάνεται στον όρο «ενσυναίσθηση». Στην «ενσυναίσθηση» πού μπαίνεις? Στην «αίσθηση» του άλλου? Στο «αίσθημα»? Στο «συναίσθημα»? Ή συναισθάνεσαι τον άλλο με τρόπο κάπως εσωτερικό? «Συναισθάνεσαι» εντός? Όπως και νά ‘ναι με ξενερώνει ο όρος.

Και η «εμπάθεια» από πού πήρε την κακή έννοια? Πιθανόν, από την βυζαντινή εποχή (ή και πιο πριν). Στην αρχαιότητα το πάθος θεωρείται ατέλεια και η απάθεια ως τελειότητα. Στον Αριστοτέλη ας πούμε ο παθητικός νους είναι ο ατελής και ο ποιητικός ο τέλειος. Στην βυζαντινή γραμματεία το πάθος μπορεί να είναι για πρώτη φορά και καλό (θείον «πάθος» είναι η εμπειρία του Θεού, που την παθαίνεις), αλλά και μια ατέλεια. Η σύγχρονη σημασία του όρου «εμπάθεια» νομίζω ότι προέρχεται από την πνευματική βυζαντινή γραμματεία, όπου η «εμπάθεια» είναι να είσαι προσκολλημένος συναισθηματικά σε ένα αντικείμενο με τρόπο που σε καθιστά ατελή και ευάλωτο. Το αντίθετο είναι ο «ψιλός λογισμός», δηλαδή η γυμνή σκέψη για ένα αντικείμενο, με τρόπο ώστε να είσαι ξένος και υπερβατικός προς αυτό, χωρίς κατ’ ανάγκη να είσαι άσχετος μαζί του.

Συμπερασματικά, με το να αποδίδω το empathy ως εμπάθεια,: 1)το αναδεικνύω ως αντιδάνειο από την αγγλική, που με την σειρά της είχε πάρει τα συστατικά από την ελληνική (απευθείας ή ίσως μέσω της γερμανικής?). Υπάρχει ένα ανάλογο, η «συμπάθεια», το μοναδικό αρχαίο παράδειγμα, όπου το «πάθος» έχει θετική σημασία, (αυτό συμβαίνει στους Στωικούς φιλοσόφους), και που και ως ειδικό και ως ευρύ όρο τον προσέλαβαν πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Γενικά, είναι πολύ συχνά τα αντιδάνεια.

Και, 2) είναι επίσης συχνό μια λέξη όταν χρησιμοποιείται ως ειδικός φιλοσοφικός ή ψυχολογικός/επιστημονικός όρος να έχει κατά τι διαφορετική σημασία από ό,τι είναι η ευρεία/κυρίαρχη σημασία της στην καθομιλουμένη.

3) Αν πρέπει να διαλέξω ανάμεσα αφενός στην δέσμευση στην κυρίαρχη σημασία εντός της καθομιλουμένης και στην ιστορική φόρτιση και αφετέρου στην περιγραφική ακρίβεια, προσωπικά προτιμώ την ακρίβεια. Προτιμώ το μη χείρον.

4) Στο κάτω κάτω, αν για την βυζαντινή ή αρχαιοελληνική νοοτροπία το να έχεις εμπάθεια είναι κακό, για μένα το να έχεις εμπάθεια, δηλαδή πάθος προς ένα αντικείμενο ή πρόσωπο είναι καλό. Δικαιούμαι να δώσω διαφορετική φόρτιση σε μία έννοια που διατηρεί τη συνέχειά της με την ιστορική της εξέλιξη.
Παραδέχομαι ότι αυτή η χρήση μπορεί να ξενίσει. Αλλά ακριβώς αυτό επιδιώκω, να αποκτήσει (ή ανακτήσει) το πάθος και η "εμπάθεια" μια αμφισημία και αμφιδυναμία σε αντίθεση με την τρέχουσα νοηματοδότηση της λέξης.

Xavier είπε...

Ωραία ανάλυση και ωραίο έργο.

Νομίζω ότι ο Γούντι Άλεν τόσα χρόνια βασανίζεται με τα ανθρώπινα συναισθήματα και επιθυμίες που γενά ο έρωτας ή/και η ερωτική/σεξουαλική επιθυμία.

Νομίζω ότι και σε αυτή τη ταινία εκφράζει σπαρακτικά την απορία του για το πως μπορεί να χωρέσει η διαρκώς αναπτυσσόμενη και μεταβαλλόμενη ερωτική (και όχι μόνο) ανθρώπινη ψυχοσύνθεση, στα υπάρχοντα διαμορφωμένα κοινωνικά καλούπια. Για το πως μπορεί ένας άνθρωπος να διαλέξει αυστηρά ένα στρατόπεδο και να περάσει τη ζωή του εκεί χωρίς πισωγυρίσματα και δεύετερες σκέψεις. Το πως τέλος πάντων ο άνθρωπος δίνει μια ικανοποιητική απάντηση σε όλα τα "ναι μεν, αλλά" που συναντάει στη ζωή του όταν πρέπει να πάρει μια απόφαση.

Προσωπικά πιστεύω ότι η Christina "δεν ξέρει τι θέλει, αλλά ξέρει τι ΔΕΝ θέλει" γιατί πιθανόν να θέλει λίγο απ'όλα. Αλλά για κάποιο λόγο κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό/αποδεκτό στις σημερινές κοινωνικές συνθήκες.

Βρήκα κομμάτια του εαυτού μου σε όλους τους χαρακτήρες και γι'αυτό θεωρώ ότι ήταν εξαιρετική η ταινία, τουλάχιστον για μένα.

Θεωρώ ότι ο Γούντι Άλεν δεν δίνει απάντηση για άλλη μια φορά στα ερωτήματα που θέτει. Δίνει ένα τέλος στην ταινία, με τους ήρωες να κάνουν τις επιλογές του, χωρίς να υπονοεί ότι αυτές είναι και σωστές, γιατί μάλλον δεν υπάρχει σωστό και λάθος σε αυτές τις αποφάσεις. Υπαρξισμός, μια που πιάσατε και τον Σαρτρ...

Αntidrasex είπε...

Καλημέρα, σε βρήκα μέσω google..
Είδα μόλις χτες την ταινία.
Πολύ καλή ανάλυση.
Νομίζω ότι υπάρχει και κάτι ακόμα, πολύ σημαντικό στην ταινία:
Θέλουμε, πιστεύουμε ότι σε έναν άνθρωπο έχουμε βρει τον ιδανικό έρωτα, μόνο που τον θέλουμε και στα μέτρα μας. Όταν καταλάβουμε ότι δεν είναι έτσι όπως τον εξιδανικεύουμε εμείς, δεν μπορούμε να τον δεχτούμε όπως είναι και την κάνουμε με ελαφριά (ή βαριά πηδηματάκια). Έτσι και η Κριστίνα, όταν συνειδητοποιεί ότι είναι ο τρίτος, απαραίτητος μεν, συμπληρωματικός δε κρίκος, έτσι και η Βίκυ, η οποία φαντασιώνεται ότι ο ΧΑ είναι ο άντρας για τον οποίο θα παρατούσε τον προγραμματισμό της για να ζήσει έναν "αληθινό έρωτα" αλλά την κάνει όταν καταλαβαίνει ότι θα έχει πάντα την ΜΕ στα πόδια της...

lafkadio είπε...

Xavier (Bardem??) και Αχαλίνωτε,
ναι έτσι, όπως τα λέτε...

Αχαλίνωτε, για νά ΄χει και καλό ρώτημα, τι έβαλες στο google και με βρήκες? Για σένα ας πούμε, ξέρουμε ότι αν γκουκλάρουμε "αχαλίνωτο" & "σεξ", θα φιγουράρεις πρώτη μούρη, αλλά με μένα δεν ξέρω πώς κατάφερες και με βρήκες...

Ναι, σαφώς υπάρχει το θέμα της εξιδανίκευσης, πολλοί την έχουμε πατήσει άσχημα έτσι, αλλά αντιλαμβάνομαι ότι ο ΓΑ μας δίνει εδώ μια επιπλέον συνταγή. Προχωράς εξιδανικεύων, κι αν κάπου διαψευστείς εν μέρει, αντί να την κάνεις με ελαφρά (ή βαριά) πηδηματάκια, φέρνεις με ελαφρά (ή βαριά) πηδηματάκια ένα νέο πρόσωπο, που να σε καλύπτει στα σημεία που δεν σε καλύπτει το πρώτο.

Το πρόβλημα που θίγεται είναι ότι είναι τρομερά δύσκολο να υπάρξει ισοτιμία μεταξύ δεύτερης και τρίτης. Κάπου η τρίτη θυσιάζεται ή αποτελεί υποκατάστατο ή συμπλήρωμα δια(σ)τροφής.

Ένα άλλο θέμα είναι η γυναικεία ζήλεια που δεν αντέχεται. Για να γυρίσω στο "υπαρξιστικό" παράδειγμα, με το οποίο έχω κάποια εμμονή (το έχω μελετήσει τόσο καλά, που θα μπορούσα να κάνω μια διδακτορική διατριβή για το εν λόγωι τρίο ως case study των menages a trois) η De Beauvoir, αν και γενικά δεχόταν οποιαδήποτε γυναίκα στην ζωή του Sartre, ζήλευε τόσο την Kozakiewicz (που ήταν η μόνη που μπορούσε να αποκτήσει ισοτιμία), ώστε έγραψε ένα ολόκληρο μυθιστόρημα, όπου η ηρωίδα που παριστάνει το εαυτό της δολοφονεί την ηρωίδα που παριστάνει την Kozakiewicz, και το τιτλοφόρησε "Θεμιτή Άμυνα", για να το αλλάξει αργότερα με παρότρυνση του εκδότη σε "η Προσκεκλημένη". Ο δε Sartre έγραψε το γνωστό θεατρικό "Κεκλεισμένων των Θυρών", όπου το περίφημο "η κόλαση είναι οι άλλοι" λέγεται ακριβώς για τις σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα σε ένα τρίο με τις δύο γυναίκες (αλλά και τον άντρα) να σφάζονται από ζήλεια μέσα στα περίπλοκα πλέγματά τους. (Ελάχιστοι ή κανένας παρατηρούν ότι η εν λόγωι διάσημη ατάκα έχει ειπωθεί ακριβώς για τα τρίο). Αυτά περί υπαρξισμού, λόγωι και του ενδιαφέροντος του Xavier.

Αntidrasex είπε...

Έψαξα απλά για Vicky Cristina Barcelona στα blogs.
Είδα χτες την ταινία και ήθελα να δω τι γράφτηκε στα μπλογκς.
Τον τρίτο δρόμο μας τον δίνει από την πλευρά των ΧΑ & ΜΕ, οι οποίοι μάλιστα δεν το κάνουν επι τούτου.
Από την πλευρά όμως των τουρίστας αμερικάνας (χε χε) λειτούργησε ανάποδα. Και οι δύο τον ήθελαν, αλλά τελικά με τους δικούς τους όρους και όχι όπως είναι ο ΧΑ (δηλαδή "πακέτο" με την ΜΕ).

lafkadio είπε...

Μερικές γυναίκες τα θέλουν όλα δικά τους μου φαίνεται... (lol)

Αntidrasex είπε...

Μερικές? Τι μερικές? ΟΛΕΣ!

fvasileiou είπε...

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, οι περισσότερες κριτικές που γράφονται για τις ταινίες του Γούντι Άλλεν έχουν κοινή επωδό: Καλή, αλλά όχι σαν τις παλιότερες. Κοντεύουν 20 χρόνια που διαβάζω πανομοιότυπες κριτικές για διαφορετικές ταινίες που έχω αγαπήσει.
Θα την δω.

lafkadio είπε...

Δηλαδή, αν σε κατάλαβα καλά, εσύ διαφωνείς με αυτές τις κριτικές?
Γιατί αυτό είναι η περίπτωσή μου, δηλαδή το αντίθετο από αυτό που περιγράφον οι κριτικές. Πολλές από τις τελευταίες ταινίες του μου αρέσαν εξαιρετικά! Εντάξει, το Annie Hall και το Manhattan ήταν αριστουργήματα, αλλά και στα '90ς ήταν τρελό το Bullets over Broadway και τα 00'ς τα θεωρώ εξαιρετική δεκαετία στην φιλμογραφία του. Τον θεωρώ τώρα ίσως πιο ώριμο, πιο εσωτερικό. Δεν είμαι και σίγουρος, αλλά οπωσδήποτε δεν με εκφράζει καθόλου η άποψη ότι ο ΓΑ δεν θα ξαναφτάσει ποτέ τον παλιό καλό του εαυτό...
Να την δεις, να μας πεις...

Ανώνυμος είπε...

Δυστυχώς θεωρώ την ταινία υπερεκτιμημένη και γεμάτη στερεότυπα όπως έχω γράψει στο τελείως ερασιτεχνικό μου blog

" Λατίνος εραστής ζωγράφος, την πέφτει σε δυο αμερικανάκια, για να τους διδάξει την απόλυτη ελευθεριότητα του έρωτα. Μόνο που κι αυτός, όπως κάθε μεγάλος άντρας είναι κολλημένος σε μια γυναίκα από το παρελθόν που τον στιγμάτισε. Και αρχίζουν όλα τα ερωτικά μπερδέματα που περιμένεις να δεις, χωρίς όμως τον απαραίτητο ερωτισμό. Θα μου πεις κωμωδία είναι! Σωστά. Γράψε λάθος.

Γι' αυτό κι η Πενέλοπε Κρουζ παρουσιάζεται ως η κλασική υστερική (τί υστερική για τα σίδερα είναι) καλλιτέχνης. ΟΚ ήταν καλή κι έβγαζε γέλιο, αλλά ως εκεί.

Πού είναι η εμβάθυνση στους χαρακτήρες? Μου φάνηκε ότι πήρε τη Ρεμπέκα Χολ και την έκανε Άννυ Χολ ο Μπαγάσας. Πήρε και τη Σκάρλετ να παίξει λίγο από τον εαυτό της, την έβαλε να φιληθεί και με τους μέντορες της κι έφτιαξε ταινία. Καλά έκανε. Εγώ φταίω. Δεν το περίμενα έτσι."

Επίσης αν προσέξατε ο Γούντυ Άλεν στις κωμωδίες του τελευταία ακολουθεί πάντα τον κανόνα του κύκλου. Οι ήρωες του βιώνουν καταστάσεις αλλά επανέρχονται στο αρχικό τους σημείο. Στο Αννυ Χολ, η ίδια η Άννυ Χολ εξελίχθηκε σαν χαρακτήρας για αυτό η ταινία παραμένει και μια πραγματεία στις ανθρώπινες σχέσεις εν γένει.

Αυτό που μου έμεινε από την ταινία είναι΄το γεγονός ότι ενώ όλοι επιζητούν αυτήν ακριβώς την ελευθεριότητα, κανείς δεν είναι στα αλήθεια απελευθερωμένος. Ύστερα από μια σειρά ερωτικών περιπετειών, δεν λυτρώνονται αλλά επανέρχονται στο σημείο αφετηρίας. Βέβαια είναι κωμωδία αλλά και πάλι ο Γούντυ μας έχει συνηθίσει σε πιο αιχμηρές και ουσιώδεις ταινίες.

lafkadio είπε...

Τρελλέ φελλέ, κάτι θα ξέρεις εσύ παραπάνω...
Εννοώ ότι υπό την ιδιότητά σου ως φελλός (αλλά και ως τρελλός) πιθανότατα θα είσαι και αυτόπτης μάρτυς, κάπου μέσα σ'όλα αυτά τα κρασιά που ανοίγαν στην Βαρκελώνη. Αλήθεια, εσύ την έκανες την χαλάστρα στην Κριστίνα με το χαλασμένο κρασί? Ήθελες να βάλεις και την Βίκυ στο παιχνίδι, έτσι?

Σε υποψιάζομαι, επειδή διάβαζα το βιογραφικό σου το πρωί, στο ερασιτεχνικό σου μπλογκ (γιατί, υπάρχουν και μπλογκς "επαγγελματικά"?) και είδα ότι έχεις κάποιες ανεξέλεγκτες τάσεις, καθώς και κάποιες τάσεις εκδικητικότητας...

Κοίτα, για τον κύκλο συμφωνώ πολύ μαζί σου, και αν πρόσεξες στο ποστ μου, το αναφέρω ότι μου φάνηκε κάπως απαισιόδοξη οπτική. Και μένα μου φαίνεται ότι ήταν αλλιώς σε παλαιότερες ταινίες του ΓΑ και γι' αυτό λίγο εν είδει αστείου αναρωτήθηκα μήπως έχει γίνει μίζερος. Πάντως, αυτή την στιγμή δεν θυμάμαι άλλους κύκλους στις τελευταίες κωμωδίες του. Έχεις κάτι συγκεκριμένο υπ' όψη σου? Για την "απελευθέρωση" που λες, πάλι συμφωνώ. Εδώ ταιριάζει η γαλλική έκφραση "faux-boheme". Κοίτα, να πω και την πίκρα μου, άμα έχεις μια τακτοποιημένη ζωή με πολλά λεφτά, κάπου θες και να απελευθερωθείς, αλλά μετά από λίγο, όπως η Βίκυ, σκέφτεσαι και το βόλεμα. Γιατί αν δεν σκεπτόσουν το βόλεμα, μάλλον δεν θα το είχες εξαρχής. Εκτός αν έχεις βρει την χρυσή συνταγή, όπως ο ΧΑ και είσαι μεγαλοζωγράφος και καλλιτέχνης, και με λίαρ-τζετ του φίλου κτλ. Τέλοσπάντων, η ταινία δείχνει μια αμφιθυμία, ρεαλιστική πιθανόν, αλλά και ελαφρώς απαισιόδοξη για μένα.

Μετά, πιστεύω ότι παίζει ειρωνικά και μετα-αφηγηματικά πολύ ο ΓΑ μεταξύ των ηρώων και των ηθοποιών τους, αλλά και του εαυτού του. Ίσως σε αυτό να εντάσσεται και η Σκάρλετ, όπως άλλωστε και ο Μπαρδέμ και η Πενέλοπε, που ξαναβρίσκονται μαζί μετά από τα παλιά τους Χαμόν, Χαμόν κτλ. Εμένα μυ φάνηκε αυτό πετυχημένο, ειρωνικό (σαν να μας κλείνει ο ΓΑ το μάτι) και αστείο.

Για τα στερεότυπα που λες, δεν ξέρω... Μπορεί να το πει κανείς και έτσι. Ότι βλέπουμε στερεότυπα Ισπανού, Λατίνου εραστή, υστερικής, καλλιτέχνιδας κ.ο.κ. Προσωπικά, επειδή δεν έχω βαθιά γνώση των Ισπανών δεν μπορώ να κρίνω αν ο ΓΑ απέδωσε την επιφάνεια ή το ουσιώδες. Πάντως, γενικά δεν μπορώ να πω ότι βρήκα την ταινία επιφανειακή. Πιάνει κάποια αισθήματα, όπως την αμφιθυμία μεταξύ του βολέματος και του απρόβλεπτου, ή το ζευγάρι που χώρια δεν κάνει και μαζί δεν μπορεί, και αυτά τα διαπραγματεύεται, κατά την γνώμη μου, με μεγάλη επιτυχία...

ΥΓ. Προσοχή στα τιρμπουσόν...

Ανώνυμος είπε...

Συμφωνώ εν μέρει με τα παραπάνω Lafkadio.

Απλά εξακολουθώ να πιστεύω ότι πρόκειται για στερεότυπα.

Όπως τόνισα εξακολουθεί να είναι ο αγαπημένος μου σκηνοθέτης παρόλα αυτά. Μόνο και μόνο οι αναλύσεις και οι συζητήσεις επι συζητήσεων που κάνουμε για το συγκεκριμένο καλλιτέχνη, επιβεβαιώνει την αξία του, ανεξάρτητα με την ποιότητα ή όχι κάποιας ταινίας του.

Όσον αφορά στα περί εκδικητικότητας του φελλού, είναι απλά σημείο της ιστορίας, της ιστορίας ενός πώματος, και έτυχε στο συγκεκριμένο απόσπασμα να είναι μια ιστορία εκδίκησης. Η ιστορία του φελλού είναι πολύ μεγάλη και θα δεις στη διαδρομή του την εξέλιξη του, από έναν απλό φελλό σε τρελλό.(με την καλή έννοια).


Πάντως έχεις εξαιρετικό χιούμορ
Ευχαριστώ για την απάντηση

Unknown είπε...

Φοβερή ατμόσφαιρα Βαρκελώνης!!!